'School bepaalt regels hand schudden'
Door LOT FOLGERING
DEN HAAG/UTRECHT - Minister Verdonk wil af van de antidiscriminatiecommissie die een handenweigerende docente in het gelijk...
Verdonk, hier met een handenweigerende imam, wil af van de Commissie Gelijke Behandeling. FOTO ANP
1/3VOLGENDE ...stelde. Etiquettekenner Van Ditzhuyzen verbaast zich over de uitspraak van de commissie: ‘De school is gastheer en die zet de toon.’ Ook voor schooldirecteur Bart Engbers heeft de Commissie Gelijke Behandeling afgedaan.
Het Utrechtse Vader Rijn College mag niet van een islamitische docente eisen dat ze anderen een hand geeft. Dat oordeelde de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) deze week.
,,Onbegrijpelijk,’’ vindt etiquettedeskundige Reinildis van Ditzhuyzen. ,,De etiquetteregel is: de gastheer zet de toon. De school is dus leidend. Die bepaalt de regels. Wat deze dame echter buiten schooltijd doet, is wél haar eigen zaak.’’
Van Ditzhuyzen ziet de morele verontwaardiging die zich van Nederland meester maakt na de uitspraak van de CGB niet als ‘buitenlandertje pesten’. De Haagse expert op het gebied van omgangsvormen, ook bekend als kenner van het koningshuis, wil de discussie over het handen schudden uit ‘de sfeer van wij en zij’ halen.
Omgangsvormen zijn als verkeersregels: het is een middel met als doel het sociale verkeer in goede banen te leiden. ,,Als er geen verkeersregels zijn, botsen we. Dat geldt ook voor het sociale verkeer. Dan botsen we in sociale zin. Dat is nu ook het geval.’’
Net zoals op de weg verkeer van rechts voorrang heeft, zijn de regels in het sociale verkeer ook duidelijk: de gastheer of ontvangende partij bepaalt. ,,Als ik bij u kom eten, bepaalt u hoe laat we aan tafel gaan, wat we eten en desgewenst welke kleding we dragen,’’ schetst Van Ditzhuyzen als voorbeeld. ,,In dit geval is de school de ‘gastheer’. Die bepaalt. Zo simpel is het.’’
Van Ditzhuyzen noemt de uitspraak van de Commissie Gelijke Behandeling ‘onverstandig’. Het gooit de verkeersregels overhoop en leidt tot onduidelijkheid. Maar hoe zit het op straat? Hoe zit het in de openbare ruimte?
Dan zijn de regels volgens de etiquettedeskundige een stuk minder eenduidig. ,,De handdruk is niet universeel geaccepteerd en heeft geen eeuwigheidswaarde. Wij hebben ook niet altijd handen geschud. Kijk naar de vroegere buiging of handkus. Ooit was handen schudden een weerzinwekkende nieuwigheid,’’ vertelt ze.
De onduidelijkheid ontstaat en neemt toe, omdat Nederland steeds meer mensen telt die een verschillende achtergrond hebben. Om misverstanden te voorkomen, zou men volgens Van Ditzhuyzen voor de omgangsvormen die binnenshuis gelden, moeten vasthouden aan de regel: de gastheer zet de toon.
Wat de gedragingen buitenshuis betreft: ,,Het is beleefd om je aan te passen aan de gewoontes van het land waar je bent. En Nederlanders schudden elkaar nu eenmaal de hand.’’
,,Maar,’’ voegt de etiquettedeskundige er aan toe, ,,omgangsvormen zijn vooral een kwestie van geven en nemen, van rekening houden met elkaar Daarom zullen de regels altijd weer veranderen en zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden.’’
Zie ook:
'Deze commissie is de weg kwijt'
Ophef om weigeren hand
'Het is gewoon een teken van respect'
School wil moslimdocente niet terug
Al een jaar geen hand gegeven
Betrokkenen volgen zaak moslimdocente met argusogen
'Handenschudden geen gebruik'
Naar huis gestuurde docente werkt thuis
Docente weigert man hand