Rinus Michels overleden
HILVERSUM - Op 77-jarige leeftijd is voetbaltrainer Rinus Michels overleden. Michels vierde in de jaren zeventig triomfen met Ajax, waar hij toen als coach de scepter zwaaide. Ook was hij trainer bij het Spaanse Barcelona. In 1988 haalde Michels met het Nederlands Elftal het Europees Kampioenschap binnen.
Rinus Michels wordt geboren op donderdagochtend 9 februari 1928, als zoon van Piet Michels en Wil van Brederode. Zijn geboortehuis staat op maar een paar honderd meter van het nieuw gebouwde Olympisch Stadion in Amsterdam. Als klein jongetje is hij dol op voetbal. Op zijn achtste verjaardag krijgt Rinus zijn eerste paar kicksen, echte voetbalkousen in de juiste kleuren en - het mooiste van alles een Ajax-shirt. Al zijn vrije tijd is Rinus aan het voetballen. Voor school, na school, tijdens de pauzes. Zijn vader hoopt dat Rinus kan waarmaken wat hemzelf niet lukte, lid worden van zijn favoriete Ajax. Tot onuitsprekelijke vreugde van zijn vader mag de 12-jarige Rinus in de zomer van 1940 lid worden van Ajax. Hij is bij de club geïntroduceerd door een goede kennis, Joop Köhler, die commissaris van de club is en die, na Rinus een paar keer op straat en het veldje te hebben zien spelen, Piets oudste zoon zeer geschikt acht als aspirant-lid van Ajax.
Voor vader Michels, zelf ook spits, stond het toen vast dat Rinus snel de midvoor van rood en wit zou worden. Zijn vader kreeg gelijk. Als kopsterke midvoor zou Rinus Michels tussen tussen 1945 en '58 voor Ajax 264 competitieduels spelen waarin hij 122 keer zou scoren. Na derien jaar in het eerste van Ajax moest Michels in 1958, slechts vier jaar na de intrede van het betaalde voetbal in Nederland, zijn carrière noodgedwongen moest beëindigden. Uitgerekend hij, de voetballer van wie beweerd en geschreven werd dat hij niet hard genoeg was en tackles ontweek uit angst voor blessures, sneuvelde op een slepende rugkwetsuur. Rinus Michels kwam vijf maal voor het Nederlands Elftal uit, maar kwam in die wedstrijden niet tot scoren.
Na zijn actieve carrière gaat Rinus Michels verder als trainer. Na in het amateurvoetbal succesvol te zijn geweest bij de Amsterdamse amateurclubs JOS en AFC, stelde op 22 januari 1965 interimvoorzitter Jaap van Praag Rinus Michels aan als opvolger van de Engelsman Vic Buckingham. De Amsterdammer was daarmee de eerste Nederlander ooit die Ajax' beste spelers onder zijn hoede kreeg. Rinus Michels, die voorheen nog even voor vijftig gulden per week de welpen van AFC had getraind, ging bij Ajax tweeduizend gulden in de maand verdienen. In de Watergraafsmeer startte Michels aan het bouwen van een nieuwe ploeg en maakte van voetbal een beroep. Hij introduceerde trainingskampen voor belangrijke wedstrijden, verdiepte zich in het fenomeen sportvoeding, Johan Cruijff en Piet Keizer werden de eerste fullprofs. Met Johan Cruijff lag Michels vaak overhoop. Zijn aanpak leidde tot onvoorziene successen. Met Ajax werd Michels vier maal landskampioen. De grootste successen bereikte hij echter in Europa. Hoewel de finale van de Europacup 1 in 1969 nog met 4-1 werd verloten van AC Milan, twee jaar later was Michels met Ajax de eerste Nederlandse coach die de ‘Cup met de grote oren’ won. Op Wembley werd het Griekse Panathinaikos met 2-0 verslagen. Het waren de gloriedagen voor het Nederlandse voetbal, ook omdat Feyenoord een jaar eerder diezelfde beker als eerste Nederlandse club gewonnen had.
Ajax zou de jaren erop nog twee maal de Europacup voor Landskampioenen winnen. Michels zou dit echter niet meer meemaken. Medio 1971, een week na het Wonder van Wembley, kondigde Rinus Michels zijn vertrek naar Barcelona aan. Hij zocht het avontuur en - nog mooier - kreeg er driehonderdduizend gulden per jaar.In de Catalaanse kustplaats bleek het echter moeilijker om dezelfde successen als bij Ajax te behalen. In zijn eerste twee seizoenen werd Michels derde en tweede. Toen in de zomer van 1973 echter zijn voormalig pupil Johan Cruijff zich naar Barcelona kwam, keerde het tij. In 1974 werd Barcelona voor het eerst in .. jaar landskampioen.
Na zijn eerste succes in Spanje wordt Rinus Michels aangesteld als supervisor voor het Nederlands Elftal voor het WK in 1974. Hoewel Michels als eindverantwoordelijke voor Oranje fungeert, is hij nog steeds in dienst van Barcelona. Tijdens het WK zal hij nog regelmatig naar Catalonië op en neer vliegen. Op dat WK in Duitsland maakt Oranje indruk. Pas in 1978 tijdens het WK in Argentinië wordt het team in de wereldpers Clockwork Orange genoemd, maar al vier jaar eerder loopt het als een trein. Met het totaalvoetbal maakt Oranje indruk. In Hannover, niet ver over de grens, speelt Oranje de eerste wedstrijd op een eindtoernooi sinds 1938. Tegen Uruguay wordt het wordt een 2-0-overwinning. De tweede wedstrijd tegen Zweden eindigt in een 0-0 gelijkspel, maar de derde tegen Bulgarije wordt met 4-1 gewonnen. Op 26 juni eindigt Nederland-Argentinië in 4-0, met doelpunten van Rep, Krol en twee stuks van Johan Cruijff. Dertigduizend Nederlandse supporters zitten op de tribunes, op de radio zegt de voorzitter van Schalke '04: 'Wir haben den neuen Weltmeister gesehen!' Op 30 juni speelt Nederland, weer in Gelsenkirchen, tegen Oost-Duitsland, dat eerste in de groep is geworden door een 1-0-zege op West-Duitsland. Nederland wint met 2-0 door doelpunten van Neeskens en Rensenbrink. De avond voor de halve finale wedstrijd tegen Brazilië, vliegt Michels met het Philips-vliegtuig naar Madrid. Daar begint de halve finale van Barcelona voor de beker om half tien. Na de overwinning vliegt hij meteen terug naar Duitsland om daar met motorpolitie en sirenes naar Hiltrup geëscorteerd te worden, zodat hij om vier uur naar bed kan. De volgende dag wordt met 2-0 gewonnen, door doelpunten van Johan Cruijff en Neeskens. In de finale gaat het echter mis. Ondanks een snelle voorsprong uit een strafschop van Neeskens, trekken de West-Duitsers de stand nog voor rust gelijk.
Michels keert terug bij Barcelona, maar het is niet wat hij er van verwacht had. Barcelona eindigt als derde en Michels wordt ontslagen en vervangen door de Duitser Weisweiler. Michels keert terug bij Ajax, maar die club kan hij niet meer tot successen brengen. Slechts een jaar later keert hij terug bij Barcelona, waar hij tweemaal tweede mee wordt. Na een avontuur in Amerika (bij de LA Aztecs) en Duitslands (vier jaar FC Köln) keert Michels terug bij de KNVB om bondscoach Kees Rijvers op te volgen. Op 1 juli 1984 gaat de verbintenis van Michels en de KNVB in. Desondanks weet Nederland zich niet te plaatsen voor het WK in Mexico. In de barrage wedstrijden tegen België, wordt Nederland uitgeschakeld door een goal van George Grün. Michels zit tijdens die wedstrijd niet op de bank, omdat hij een hartoperatie moest ondergaan. Hij werd vervangen door Leo Beenhakker.
Michels zijn grootste succes kwam echter in 1988. Tijdens het toernooi weet Michels een hechte groep te kweken, door de officials van de bond (de bobo’s) als gezamenlijke vijand te bestempelen. Oranje overleeft met moeite de groepsfase. De eerste wedstrijd tegen de Sovjet-Unie wordt met 1-0 verloren. De tweede tegen Engeland wordt met 3-1 gewonnen. Marco van Basten scoort drie goals, terwijl hij de eerste wedstrijd op de bank begon. De derde wedstrijd tegen de Ieren moet gewonnen worden. Dankzij een (buitenspel)doelpunt van Wim Kieft gaat Oranje door naar de halve finale. In die halve finale wint Oranje in een historisch duel met 1-2 verslagen van West-Duitsland. Oranje speelt op 25 juni 1988 in het Olympisch stadion van München de finale tegen de Sovjet-Unie. In die finale wint Oranje met 2-0 door een doelpunt van Ruud Gullit en een magistrale goal van Marco van Basten, die met vijf doelpunten topscorer van het toernooi wordt. In hetzelfde stadion waar hij 14 jaar eerder de WK-finale van Duitsland verloor, beleeft Rinus Michels het hoogtepunt uit zijn trainersloopbaan. Hij heeft met zijn team de Europabeker voor Landenteams gewonnen.
Na het EK in Duitsland ging Michels aan de slag in Duitsland, bij Bayer Leverkussen. Dit avontuur was echter geen succes en al snel keerde hij terug bij de KNVB. Als supervisor stelde hij (in tegenstelling tot de publieke opinie) Leo Beenhakker in plaats van Johan Cruijff aan als bondscoach voor het WK in Italië. Toen dit WK een fiasco werd, begon Michels aan zijn laatste kunstje. Als bondscoach leidde hij Oranje naar de EK van 1992. In Zweden werd titelfavoriet Oranje echter in de halve finale na strafschoppen uitgeschakeld door het verrassende Denemarken. Marco van Basten wist niet vanaf elf meter te scoren. Het zou de 52e (en laatste) wedstrijd van Rinus Michels als bondscoach worden. De Generaal zwaaide af, maar bleef in het voetbal actief. Nam zitting in task-forces van UEFA en FIFA, werd adviseur van de Amerikaanse voetbalbond en de KNVB. In die laatste hoedanigheid adviseerde hij eind 2001 nog mee over de opvolging van Louis van Gaal. Het werd Dick Advocaat, die onder Michels nog als assistent bondscoach werkte. In augustus 2004 werd Michels in het kader van 50 jaar betaald voetbal verkozen tot beste trainer uit de betaald voetbal periode.
Bron: Soccer Profile
Personalia Rinus Michels
Marinus Jacobus Hendricus Michels
Geboren: 9 februari 1928
Geboorteplaats: Amsterdam
Bijnamen: De Generaal, De Sfinx, De Bul, Mister Marbos (Meneer Marmer)
Club als speler: Ajax
Clubs als trainer: JOS, Ajax, FC Barcelona, Los Angeles Aztecs, 1. FC Köln en Bayer Leverkusen.
Erelijst als speler:
Landstitels met Ajax: 2 (1947 en 1958 )
Erelijst als traiiner:
Europees kampioen 1988: Nederland verslaat in de finale de Sovjet-Unie
WK-finale 1974: Nederland verliest met 2-1 van Duitsland
Winnaar Europa Cup 1 in 1971: Ajax – Panathinaikos 2-0
Finalist Europa Cup 1 in 1969: Ajax verliest met 4-1 van AC Milan
Landstitels met Ajax: 4 (1966, 1967, 1968 en 1970 )
KNVB-bekers met Ajax: 3 (1967, 1970 en 1971)
Landstitel met Barcelona: 1 (1974)
Spaanse beker met Barcelona: 1 (1978 )
Duitse beker met FC Köln: 1 (1983)
Onderscheidingen:
Beste coach 50 jaar betaald voetbal (2004)
Lifetime Award van de UEFA (2002)
Bondsridder van de KNVB (2002)
Nederlands coach van de eeuw (1999)
Officier in de Orde van Oranje-Nassau (1988 )
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (1974)
Als kind was dit natuurlijk een held en nog steeds neem ik duizend petten af voor zijn erelijst, maar kan het niet helpen hier weinig tot geen verdriet bij te hebben. Ik vond de man, na zijn carriere eerlijk gezegd een manipulatieve en doordrukkerige smeerlap die een verouderd systeem (het 'totaalvoetbal') maar bleef doordrukken bij de verschillende bondscoaches en de KNVB. Hopelijk dat men in Nederland nu eens voetbal van een andere kant durft te benaderen.
Derhalve is een nederlandse monument in het voetbal ter ziele gegaan.
