VJ Ed: het oog wil ook wat

Partyflock vraagt doorgaans DJ's en producers het hemd van het lijf. Dit keer een artiest van een heel ander kaliber: VJ Ed! In dit interview een kijkje in de keuken van deze virtuele kunstenaar. Een haute cuisine keuken welteverstaan, want VJ Ed - Edskea Verhoeff - gaat met haar werk veel verder dan simpelweg wat beelden aan elkaar mixen. 'Elk evenement moet een conceptuele beleving zijn waarbij alle elementen naadloos op elkaar aansluiten', vindt zij. Een kunstig gesprek over haar imposante artiestenbestaan als visual performer, haar zintuigprikkelende concept the Circle of Senses, het codewoord synergie en veel meer.

Je bent net terug van een reisje Mexico. Business or pleasure?
'Business. Ik ben twee weken in Mexico geweest om the Circle of Senses te promoten. Tevens ben ik samen met Luke Cashman uit Australië het boekingsbureau all SENSES aan het opzetten voor Nederlandse artiesten waarbij alle performances standaard visueel worden ondersteund met passende visuals. We zijn aan het kijken of wij internationaal voet aan de grond kunnen krijgen. Tijdens die tour hebben we met een aantal artiesten een aantal interviews op televisie en radio gegeven, waren er fotoshoots en hebben we een groot dance event neergezet.'

Klinkt goed! Maar eh, wat is Circle of Senses eigenlijk precies?
'The Circle of Senses bestaat uit vier vrouwelijke dj's – Eno-C, Fem K, DJ en DJ/vocalist Gia Mellish en Shejay Patricia -, Aroma effecten en ikzelf als VJ. Bij The Circle of Senses gaan we een synergie aan tussen muziek, beeld en geur. Als een dj een bepaalde geur ruikt, zal zij daar op reageren en dat werkt vervolgens weer door op de rest. Ik laat me volledig inspireren door de geuren en de muziek en pak terplekke materiaal uit mijn archief dat daar het beste op aansluit. Het werkt op een veelzijdig inspirerend niveau. Als ik een visueel verhaal vertel dat aansluit bij een bepaalde geur, waar vervolgens ook de muziek weer bij aansluit, creëer je een multi-zintuiglijke waarneming waardoor mensen het feest veel intenser beleven. 'De minimale pilaren voor een goed evenement zien wij in de combinatie van geur, beeld en muziek. Daarbij kunnen ook nog tast en smaak geprikkeld worden, maar we willen eerst deze pilaren neerzetten. Ik ben wel bezig om tast erbij te krijgen via een nieuw bedrijf waar ik aan meewerk: The Hugging Team. Hierbij gaat een groep mensen knuffels uitdelen tijdens optredens waardoor barrières gebroken en feestgangers dichter bij elkaar komen.'





Of all places, hoe kom je in Mexico terecht als audiovisuele-aroma-dance-act?
'De trance scene in Mexico is echt huge! Tijdens ADE'10 hebben we een aantal showcases gedaan waarbij we de samenwerking zijn aangegaan met GoldFish in de Melkweg, Oded Nir live in de Akhnaton, The Circle of Senses, Mike van Loon, DJ Jimmy Jazz en Mischa Duncan. Tijdens ADE zijn we voorgesteld aan een boekingsbureau uit Mexico. Zij waren zo enthousiast dat we met een groep artiesten daarheen zijn gegaan om nader kennis te maken en onszelf te promoten.'

Voor de mensen die geen idee hebben wat jouw vak inhoudt: wat doet een Video Jockey?
'Een VJ verzorgt live visual performances op evenementen zoals dancefeesten. Er zit nogal verschil tussen VJ's. Ikzelf heb de creërende behoefte om vanuit niets iets te maken en ik wil een verhaal vormen in mijn werk. Tijdens een live performance presenteer ik verhalende visuals die ik allemaal zelf maak. VJ is de uitingsvorm van mijn kunst.'

Zijn er ook nog andere uitingsvormen waar je mee werkt?
'Ik heb in het verleden wel exposities gedaan, maar ben tot de conclusie gekomen dat je dan een hoop materiaal gebruikt en spullen neerzet. Ik vind live performances milieuvriendelijker en ik heb een veel groter bereik. 'Ik maak ook video compilaties. Dat zijn clips die ik van te voren maak voor andere live optredens. Zo heb ik voor de Zuid-Afrikaanse band GoldFish visuals gemaakt waarmee zij de hele wereld over toeren. Zij leveren mij nummers aan en daar maak ik clips bij die vervolgens worden gesynchroniseerd met hun muziek.'

Wanneer zag VJ Ed het visuele levenslicht?
'Dat is wel grappig gegaan; ik ben er voor gevraagd. Ik had een jaar of tien geleden een expositie met gigantisch opgeblazen collagewerken, gemaakt op de computer. Ik had de Amsterdamse Supperclub zo gek gekregen om te mogen exposeren. Bij de opbouw zag ik een voor mij onbekend apparaat dat beelden projecteerde op een muur. Dus ik vragen wat dat was. "Een beamer, heb je dat nog nooit gezien dan?" Toen was een beamer nog een zeldzaamheid. 'Mijn interesse was meteen gewekt. Ik was nog maar twee maanden kunst op de computer aan het maken, dus ben direct gaan kijken hoe ik ook dit kon oppakken. Met wat hulp kreeg ik het voor elkaar om op diezelfde expositie een eigen filmpje te presenteren. De expositie was een groot succes en werd onder anderen goed bezocht door mensen uit de party scene. Ineens vroeg iemand mij om een keer te komen VJ-en op een feest. "Ja tuurlijk, leuk! Maar eh, VJ-en?" Ik wist niet eens wat het was! Ik ben als een gek filmpjes gaan maken en een maand later ging ik met mijn tas vol materiaal naar Arena, een club in Amsterdam. Tot mijn stomme verbazing stond die hele toko vol, het volledige pand was loaded. Ik stond op een groot podium met allerlei techniek waar ik nooit mee had gewerkt; ik had echt geen idee. Ik ben maar eens aan wat knoppen gaan draaien en een half uur later had ik het redelijk door. Toen begon het grote genieten.'

Dus letterlijk het licht gezien?
'Absoluut! Ik keek om mij heen, zag al die schermen met mijn werk erop, keek naar het publiek en realiseerde me dat ik het geweldig vond. Ik stond voor een ontspannen publiek dat lol maakte en daar was ik een live kunst performance voor aan het doen. Ik heb die avond ontdekt dat ik met VJ-en mijn werk op een hele positieve manier de zaal in kan blazen. Ik kan dingen van te voren uitdenken maar ook terplekke experimenteren. Daarbij sta ik lekker te dansen en heb ik een uitbundig publiek voor mijn neus waar ik direct feedback van krijg. Een eureka moment!'

Hoe ging het na deze geslaagde primeur? Was het makkelijk om je VJ-carrière uit te rollen?
'Ja eigenlijk wel. Op die eerste avond leerde ik veel mensen uit de dance scene kennen en werd mijn werk snel opgepikt. Het was kennelijk niet zo lullig wat ik daar deed, al voelde dat toen wel zo. Ik ben meteen gevraagd om naar de Miami Music Conference te komen om een week lang in een club te draaien. Daar stond ik ineens naast grote DJ's als Sven Väth en Spiller. Die gasten waren heel enthousiast! Ik werd helemaal doodgeknuffeld, maar dat had denk ik ook met andere dingen te maken...
'In Nederland kreeg ik ook meer klussen. In 2002 werd ik door ID&T uitgeroepen tot VJ van het jaar tijdens de Twix Talent Awards. Daarna heb ik op veel ID&T feesten gewerkt en stond ik regelmatig op Hed Kandi. Ik rolde van de ene naar de andere opdracht; van commerciële dingen tot culturele opdrachten, van kleine shows tot hele grote shows zoals Dance4Life en Sensation.'



Wat was jouw springplank? The point of no return ofwel: je doorbraak?
'Ik geloof in progressie en jezelf blijven doorontwikkelen. Ik geloof niet zozeer in één springplank. Ik wil van de ene op de andere plank springen om meer te leren en verder te gaan. Elke performance is er één en vervolgens werk ik weer naar een volgend punt toe. Zo kan ik veel progressie maken qua beeld en verhaal.'

Een band of DJ is gemakkelijk te herkennen aan een stijl. Hoe werkt dat bij jou, wat is kenmerkend voor VJ Ed?
'Op de kunstacademie ben ik groot gebracht met verschillende kunststijlen, maar ik wil eigenlijk niet zo denken. Ik probeer zo open mogelijk te staan voor de hele wereld zodat ik op het moment zelf kan kiezen in wat voor format ik iets giet. Zodoende gaat het meer vanuit de betekenis van wat ik doe, dan dat ik een stijl probeer aan te hangen. Door het gebruik van bepaalde technieken heb ik wel een soort handschrift ontwikkeld dat aansluit bij wat ik de afgelopen jaren heb geleerd. Maar ik hou me er niet aan vast. Het is niet blijvend.'

Okay, hoe ziet jouw huidige handtekening er dan uit?
'Ik geloof dat flitsende beelden slecht zijn voor de hersenen, die kunnen een negatieve mindset uitdagen. Mijn beelden gaan daarom redelijk vloeiend in elkaar over. Ik werk graag met ronde vormen en vind kleursferen belangrijk. Dat kan variëren van heel kleurrijk tot heel grauw, afhankelijk van het verhaal dat ik wil vertellen met beeld. En spiegelassen zijn heel typerend in mijn werk. Als er symmetrieën in het beeld zitten, geeft dat een rustgevend gevoel. Veel beeldinformatie, drukte en heftigheid kan verstorend werken. Ik wil juist iets moois meegeven aan mensen.'

Het viel me trouwens op dat in veel van jouw werk ogen een prominente rol hebben. Is dat een fascinatie of een periode?
'Waarschijnlijk een periode. Ben altijd heel erg bezig met het zien van iets. Als ik ogen gebruik in mijn werk dan refereer ik naar het kijken. Dat is heel symbolisch, zoals veel dingen die ik maak. Maar vaak is iets juist heel letterlijk waarbij ik regelmatig teksten en gedichten gebruik. Ik denk dat ik op een redelijk poëtische manier naar de wereld kijk en dat probeer ik te verbeelden.'

Hoe ziet een optreden van VJ Ed eruit? Presenteer je puur jouw werk of zijn thematische elementen van het feest en/of de artiesten die optreden ook van invloed?
'Als ik gevraagd word voor een evenement waar geen verhaal of concept aan verbonden zit waar ik in mee kan gaan, of als ik niet zelf een concept kan neerzetten, dan zit er voor mij geen uitdaging in. Ik draai het graag om. Het gaat niet om de vraag hoe moeilijk het is om aansluiting te vinden bij een bepaald concept, het biedt mij juist de uitdaging om te gaan werken. Ik vind het niet zo interessant om te VJ-en als er geen synergie gaat plaatsvinden tussen een concept en de artiesten. Ik wil daarin meegaan, een verhaal kunnen vertellen en niet elke keer thee zetten van hetzelfde zakje.'

Er komt dus veel voorbereiding bij kijken?
'Absoluut en dat vind ik juist zo leuk. Het toeleven naar het feest en uiteindelijk het feest bouwen, een samenwerking aangaan met de muziek, de energie van de avond, de lichteffecten, het thema van het evenement en alle artiesten met wie ik samenwerk.'





Hoe gaat dat in zijn werk, tijdens een evenement?
'Dat kan op allerlei manieren. Ik hou goed de highs en lows van de muziek in de gaten en tegelijkertijd ben ik visueel-communicatief bezig. Met mijn visuals betrek ik het publiek nog meer bij het feest door ze een bepaalde richting op te sturen en ze bewust te maken van bepaalde onderwerpen. Ik gebruik daarbij een heel scala aan communicatieve betekenissen. Wat ik graag doe is inspelen op korte communicatieve momenten; de muziek laten corresponderen met de beelden want dan worden mensen nóg meer meegenomen. 'Als je bijvoorbeeld een nummer hoort met de tekst "open up your eyes" dan zal dat doorgaans snel aan iemand voorbij gaan. Wanneer je die tekst ook op schermen ziet en tegelijkertijd achter de tekst ogen ziet opengaan, dan wordt het een totaalbeleving. Als daar ook nog de frisse geur van mint bijkomt die het gevoel geeft dat je net wakker wordt, dan creëer je een ervaring die heel veel sterker is dan alleen de tekst in een nummer.'

Is het eigenlijk moeilijk om aan optredens te komen als VJ?
'Vroeger werd ik veel gevraagd voor opdrachten, maar het VJ-en van toen is er naar mijn idee niet meer. Ik denk dat je meer je eigen werk en je eigen markt moet creëren. Dat doe ik toevallig ook graag; ik schrijf graag mijn eigen leven en wil geïnspireerd iets voorbereiden en tijdens een evenement de synergie aangaan.'

We hebben het voornamelijk over dance events, maar wat is eigenlijk het werkveld van VJ Ed?
'Ik vind het heel leuk om met live artiesten op te treden, dus op concerten. Ik sta ook regelmatig op modeshows en laatst had ik een klus in Berlijn op een bedrijfsevent van Microsoft. Ik vond dat best een uitdaging omdat die mensen heel schermminded zijn en veel affiniteit hebben met wat ik doe. In oktober vorig jaar heb ik opgetreden in het Stedelijk Museum tijdens een symposium over geur. Dat was heel leuk en een enorme erkenning om in een museum voor een publiek live vorm te geven. Dat is volgens mij nog niet eerder gedaan, het voelde als een eer. Verder treed ik elke maand op in de Supperclub waar ik vaak nieuwe beelden en ideeën uitprobeer.
'Maar de ideale plek is uiteraard altijd weer een nieuwe waaraan alle artiesten gezamenlijk invulling kunnen geven qua locatie, qua audio, de schermen die er hangen en de visuele situatie. En dan je eigen feestje neerzetten met je eigen concept. Van te voren nummers produceren met de artiesten en voldoende tijd hebben om het thema en bijbehorende visuals perfect uit te werken. En dit dan het liefst in het buitenland waar het lekker warm is!'