Donderdag 26 juli 2007 - DEN HAAG - Een mannelijke gynaecoloog wordt door de islamitische echtgenoot van een zwangere patiënte ruw de toegang tot de verloskamer ontzegd.
Een allochtone vrouw wordt bijgestaan door vrouwelijk medisch personeel. Foto Bart Beelen/GPD
VORIGE STARTSTOP1/1VOLGENDE
Het overkwam onlangs een specialist in een Nederlands ziekenhuis.
Het moslimechtpaar duldde geen mannelijke handen aan het bed. De echtgenoot eiste vervoer naar een ander ziekenhuis, waar op het late tijdstip - elf uur 's avonds - wél een vrouwelijke arts beschikbaar was.
Zijn echtgenote lag echter al een uur te persen en zij had dringend specialistische hulp nodig, omdat er gevaar bestond voor complicaties.
Toen de gynaecoloog tegensputterde, ontstond er een grimmige situatie. De arts, die zich bedreigd voelde, besloot om het verzoek toch in te willigen.
Het kind kwam ternauwernood nog gezond ter wereld.
Nog een voorbeeld. Een mannelijke echografisch laborant in een ander ziekenhuis werd onlangs op één dag tot drie maal toe te verstaan gegeven dat het niet de bedoeling was dat hij een vrouwelijke patiënte zou onderzoeken.
Het aantal acute situaties waarin mannelijke artsen op religieuze of culturele gronden de toegang wordt ontzegd tot vrouwelijke patiënten neemt toe, blijkt uit een steekproef van het vakblad Medisch Contact onder ziekenhuisdirecteuren. In enkele gevallen werd de specialist zelfs door mannelijke familieleden fysiek bedreigd.
'Alsof onze allochtone medeburgers een mannelijke arts ervan verdenken er onoirbare gevoelens op na te houden', schrijft radioloog Floris Sanders onder de kop 'Noten op allochtone zang' in het vaktijdschrift Medisch Contact.
Sanders en Medisch Contact-hoofdredacteur Ben Crul zijn het intimiderende optreden van moslimmannen spuugzat.
"Het aantal incidenten neemt toe. Ik ben er zo boos om. We moeten nu duidelijk een grens stellen", zegt Crul. "Een dokter moet op zijn professionaliteit worden afgerekend. Man of vrouw, er is geen onderscheid. Mannelijke artsen mogen niet worden gediscimineerd. We leven hier niet in de middeleeuwen." Moslims die mannelijke artsen weigeren, baseren zich op hun religie of op hun cultuur.
"Maar in islamitische landen worden vrouwen gewoon door mannelijke artsen behandeld", weet het Marokkaans/Nederlandse Kamerlid Khadija Arib (PvdA). "In Nederland staan die vrouwen onder druk van hun echtgenoten. We mogen niet toestaan dat die mannen de levens van hun vrouwen in gevaar brengen."
Stel dat in bovenstaand geval het kind tijdens het spoedtransport was overleden. "Wie was dan verantwoordelijk?", vraagt Ben Crul zich af.
SP-Kamerlid Henk van Gerven, jarenlang huisarts in Oss, vindt dat een arts nooit mag wijken voor dreigementen. "Roep desnoods de beveiliging erbij. De gezondheid van patiënt en kind moet voorop staan. Als zo'n man dreigt zijn vrouw dood te schieten, grijp je toch ook in?"
Een vrouwelijke gynaecologe, die niet met haar naam in de krant wil, ziet de agressie toenemen 'onder een kleine groep moslims'. "Hun vrouwen weigeren ook bewust behandeling door mannelijke collega's. Dat gedrag roept de vraag op naar de grenzen van onze welwillendheid. Als ik niet word aangekeken en geen hand krijg, gaan mijn nekharen rechtovereind staan."
Ook andere specialisten beklagen zich over intimiderend gedrag. "Als ik een moslima de hand wil schudden, komt het voor dat haar man mijn hand zomaar wegslaat", vertelt een arts. "Inwendig kook ik dan." Ben Crul vindt dat artsen zich niet langer moeten laten ringeloren. "Desnoods zeg je tegen zo'n echtpaar: dan helpt uw man u maar bij de bevalling. We hoeven ons niet in alle mogelijke bochten te wringen. Als hun huis in brand staat roepen ze toch ook niet om een brandweervrouw die hun vrouw moet redden?" Kamerlid Esmée Wiegman van regeringspartij ChristenUnie waarschuwt voor generalisering. "We moeten niet weer een hele bevolkingsgroep in de beklaagdenbank zetten. Islamitische patiënten moet aan het begin van het zwangerschapstraject worden duidelijk gemaakt dat zij mogelijk door een mannelijke verloskundige worden geholpen. Als een mannelijk familielid dan in weerwil van die afspraken toch problemen maakt, moet hij strafrechtelijk worden aangepakt."