Diamond Group

In het pamflet worden de aloëproducten van Forever Living Products aangeboden als een waar panacee. Ze helpen tegen 'aambeien, acne, bronchitis, chronische vermoeidheid, ziekte van Crohn, diabetes, fibromyalgie, kanker, migraine en zijn bevorderlijk voor 'remming van tumoren'. Betekent dit dat we hier met doortrapte oplichters te maken hebben? Dat hoeft niet zo te zijn. Op het gebied van geneeskruiden is er namelijk ontzettend veel waardeloze literatuur in omloop. Van minstens tweehonderd planten wordt beweerd dat ze helpen tegen suikerziekte.

Het zou kunnen zijn dat de mensen van de firma die deze waardeloze rommel verkopen ervan overtuigd zijn dat ze wel degelijk een wondermiddel in handen hebben – wat nog niet betekent dat u dat voorbeeld moet volgen. Er is nog een andere mogelijkheid.

Forever Living Products is een Multi Level Marketing organisatie, met andere woorden, een zich snel vertakkend netwerk van verkopers met 'uplines' en 'downlines', die allemaal hun best doen om zoveel mogelijk 'downlines' te creëren. Het is niet de enige organisatie van dit soort in Nederland. Herbalife is een ander voorbeeld. Het beste verkoopargument voor kwakmiddelen zijn de enthousiaste aanbevelingen van tevreden gebruikers. De goede ervaringen die zij met het product hebben gehad mogen dan misschien op het placebo-effect berusten of op toeval, die verkopers zijn zich daarvan niet bewust. Ze namen het product en voelden zich daarna beter. De officiële literatuur van het hoofdkantoor is in de regel vrij van overdreven of onjuiste aanbevelingen. Dat soort informatie bereikt de klant uitsluitend via de verkopers die dit bijvoorbeeld mondeling tijdens als 'scholing' vermomde propagandabijeenkomsten toegespeeld krijgen – ook weer: bij voorkeur door tevreden gebruikers. Van niet-geregistreerde geneesmiddelen mag je echter niet verkondigen dat ze een genezende werking hebben, zelfs niet dat ze genezing bespoedigen.

Dat is een van de voordelen van het MLM-systeem en een flink nadeel voor hen die de spullen daadwerkelijk moeten verkopen, want bij MLM zijn dat 'zelfstandige ondernemers' en bij problemen zijn zij de klos.

MLM-organisaties beloven gouden bergen, maar de winsten vallen voor vrijwel iedereen zwaar tegen. Degene die aan zo'n club meedoet, zoekt meteen weer onder de kopers van zijn producten verkopers. Deze krijgen de spullen dan tegen 'groothandelsprijzen'. Bij Herbalife betekent dat een korting van 25 procent. De kersverse verkoper krijgt te horen dat hij zich moet vestigen als zelfstandig ondernemer en dat hem forse winsten ten deel zullen vallen. Als zij op hun beurt weer verkopers werven, krijgen ze een bonus voor het aanwerven van verkopers en/of een deel van de door hen gegenereerde inkomsten.

Het Amerikaanse zakenblad Money constateerde in 1987 dat in de MLM-wereld het verhaal gaat dat een op de vijf miljonairs op deze manier begonnen is, maar de redactie kon daar geen spoor van bewijs voor vinden. U weet hoe het met dit type organisaties gaat. Na een aantal rondes in een bepaalde stad of wijk zijn er gewoon geen nieuwe kopers meer te vinden, laat staan verkopers. Tegen die tijd is het product vanwege alle tussenpersonen die een deel van de opbrengsten opstrijken ook gewoon duur geworden. Wie in zo'n regio laat instapt, werkt zich het apezuur voor een schamel inkomen, en loopt grote kans vrienden en bekenden te verliezen omdat die de eeuwige verkooppraatjes beu worden.

The Wall Street Journal schreef in 1992 dat 98 procent van de verkopers van de NuSkin Company niet de voorgespiegelde 5000 dollar per maand verdiende, maar gemiddeld slechts 38 dollar. Bij de relatief nette internationale club van AmWay (huishoudelijke producten) was in 1998 het gemiddeld bruto maandinkomen 90 dollar.

In Nederland heeft men aan een flink aantal wettelijke voorschriften te voldoen voordat men zich als zelfstandig ondernemer mag vestigen. Ten eerste moet men ingeschreven zijn bij de Kamer van Koophandel. (Een verslaggever van de Provinciale Zeeuwse Courant die in 1998 een bijeenkomst van Herbalife bezocht, constateerde dat dat er niet bij werd verteld.)

Ten tweede is het verstandig na te gaan of een bedrijf in de straat in overeenstemming is met het gemeentelijke bestemmingsplan en (in het geval van een huurhuis) met het huurcontract. Een bedrijf kan immers overlast veroorzaken. Ook koopcontracten kennen dit soort beperkingen. En dan komen de verzekeringen en de pensioenvoorzieningen, en wil de Belastingdienst graag veel meer weten. In België gelden soortgelijke voorschriften.

Conclusie: mocht u geld willen verdienen aan Multi Level Marketing, begin dan zelf zo'n club (maar zorg er wel voor dat u binnen de mazen van de wet blijft, en noem het geen piramidespel, want dat is verboden). En mocht u een klein wondje hebben, pak dan een eenvoudige wondzalf. Laat de 'nobele' maar voor de darmen niet ongevaarlijke Aloë vera liever met rust.