publicatiedatum : 18-09-2004
Binnenland
Hoe neonazi's een kledingmerk gijzelen
In sommige scholen en discotheken mag je niet binnen met kleren van Lonsdale. Het merk wordt geassocieerd met extreem-rechts. Lonsdale zou staan voor Laat Ons Nu Samen De Allochtonen Langzaam Executeren. Neonazi's dragen Lonsdale als onderdeel van hun uniform. Zeer tot ongenoegen van de gabbers, die al jaren rondlopen in Lonsdale-kleren. De fabrikant is een campagne gestart: Lonsdale Loves All Colours.
Antwerpen
Eigen berichtgeving
Marc Schoetens
De 65 rechtse extremisten met bomberjacks, legerbottines en kale koppen die vorige zaterdag door Antwerpen marcheerden achter een spandoek tegen terreur, droegen haast allemaal een zwart T-shirt van Lonsdale. De reden is bekend. Het gaat om de vier middelste letters NSDA in het logo. Die kunnen verwijzen naar National-Sozialistische Deutsche Arbeiter. Zet er een P achter, en je hebt de partij van Adolf Hitler. In Duitsland, waar de strafwet het gebruik van dergelijke afkortingen verbiedt, zijn ook T-shirts op de markt van nepmerken als Lonsdape en Consdaple. Zo kunnen rechts-radicalen ongehinderd hun gedachtegoed signaleren, en nog wel met hele grote letters.
"Wij hebben een ernstig imagoprobleen", zegt marketing manager Tobias Heupts. Met wij bedoelt hij de firma Punch uit Neuss-am-Rhein, die de licentierechten van Lonsdale heeft voor Duitsland en de Benelux. "Wij zijn helemaal geen rechts merk. Wij worden gebruikt door onze rechtse klandizie", klaagt Heupts. Lonsdale wil niets te maken hebben met racisme. Om van het slechte imago af te komen heeft het merk al een Racism Beat It Festival gesteund en is het gestart met de campagne Lonsdale Loves All Colours. "Dit slaat niet alleen op de vele kleuren van onze producten, van zwart tot roze", zegt Heupts. "De slogan staat ook voor verdraagzaamheid, respect en vriendschap tussen alle culturen, godsdiensten en levensstijlen." De financiële steun van Lonsdale aan antiracistische initiatieven zou dit jaar in totaal 90.000 euro belopen.
"We hebben inderdaad een racistisch imago en het wordt heel moeilijk om daar wat aan te doen", zegt Christian Vissers, die Lonsdale verdeelt in België. "We komen er misschien nooit van af, hoezeer we ook ons best doen. Ik zal een voorbeeld geven. Deze week kwam er in de Lonsdale-winkel Original in Antwerpen een moeder binnen. Die was door haar zoon gestuurd om een zwarte sweater van Lonsdale te kopen. Ze vroeg om uitleg over het merk. 'Want mijn zoon doet daar nogal geheimzinnig over', zei ze. We hebben de verontruste moeder het echte Lonsdale-verhaal verteld."
De naam Lonsdale komt van de graaf van Lonsdale, die een goede eeuw geleden de eerste bokswedstrijd met handschoenen organiseerde in Engeland. In 1960 kreeg Bernard Hart, een Londense beroepsbokser, de toelating om de naam Lonsdale te gebruiken voor zijn bedrijfje in bokskledij. In 1966 was Lonsdale London al een wereldbekend merk. Beroemde zwarte boksers zoals Mohammed Ali vochten in een Lonsdale-uitrusting. De Lonsdale-kleren vielen ook in de smaak van opeenvolgende jeugdculturen zoals de mods, de skinheads en later ook voetbal-casuals. "Vandaag is Lonsdale in sommige landen nog altijd een topmerk", zegt Vissers. "In modeland Italië staat het zelfs op de derde plaats."
Christian Vissers, die Lonsdale verdeelt in 45 winkels verspreid over heel België, zegt dat de verkoop aanzienlijk is teruggevallen. "Dat is wellicht het gevolg van de heisa die er momenteel hangt rond Lonsdale. Maar er wordt ook veel namaak op de markt gebracht: Lonsdale-imitaties van slechte kwaliteit die tot viermaal goedkoper zijn. Voor de nieuwe collectie die in februari volgend jaar zal worden geleverd, heb ik kleinere orders gekregen. Een derde van de winkels heeft minder besteld dan gewoonlijk. In Hasselt en Charleroi hebben winkeliers mij verteld dat er scholen zijn waar een uitdrukkelijk Lonsdale-verbod van kracht is geworden. In steden als Antwerpen en Brugge is daar geen sprake van. De verkoop loopt daar zelfs iets beter."
In Nederland heerst opschudding nadat een zoveelste schoolbestuur een Lonsdale-verbod heeft uitgesproken. Het Eijkhagencollege in Landgraaf kwam als eerste in het nieuws met het instellen van een verbod in het kader van de veiligheid op school. Het argument van de directie was dat leerlingen zich bedreigd voelden door sommige Lonsdale-dragers. Een groep van dertig scholieren, die allemaal Lonsdale dragen, heeft een protestactie ondernomen. De groep legt in een brief aan de directie uit waarvoor Lonsdale staat en waarom het geen racistenmerk is. Volgens de scholieren wordt het merk gedragen door liefhebbers van de dance-cultuur. Ook verklaart de groep achter de ideeën te staan van de organisatie 'Gabbers tegen racisme en fascisme'.
Een school in Uithoorn moest van de rechtbank een scholier weer opnemen, die geschorst was omdat hij het Lonsdale-verbod had overtreden. De rechter voegde er wel aan toe dat de combinatie van legerbottines, Lonsdale-kleding en een kale kop kan worden gezien als een uiting van een extreem-rechtse overtuiging.
Voldoende stof voor het tv-programma Barend & Witteman van de Vara om een uitzending te maken met jongeren die wilden discussiëren over de perikelen rond Lonsdale. Op internet gaat het er ook hevig aan toe. Regelmatig wordt daar beweerd dat Lonsdale zou staan voor Laat Ons Nu Samen De Allochtonen Langzaam Executeren. Ook hier gaan de discussies vooral tussen fans van de snoeiharde gabbermuziek. Aan de ene kant jongeren die Lonsdale gewoon mooi vinden en zich ver van alle symboliek houden. Tegenover hen staan jongeren voor wie de kleding een extreem standpunt vertegenwoordigt en die juist daarom het merk willen dragen.
In België loopt het zo'n vaart niet. Toch hebben sommige discotheken al maatregelen genomen met het oog op de komst van ongewenste bezoekers. Zo hangt in de bekende gabberclub The Wall in Walem een huisreglement uit: "Geen opgerolde broekspijpen. Geen racistische kentekens op kleding of tatoeages. Geen witte of rode veters in kisten. Geen rechterhand omhoog. (Enzovoort.)"
Gabbers Sarah (18) en Steve (20), op stap in Antwerpen hebben hun Lonsdale-kleren in de kast gelaten. "Het heeft niets te maken met racisme. Op een gegeven moment droeg iedereen Lonsdale. Op school, op feestjes, je zag niets anders", zegt Sarah. "Voor ons is het nieuwe er al wat af." Steve: "Maar die jongens met hun hoge laarzen en witte veters - wat voor white power staat -, als die iets van Lonsdale aanhebben zijn het racisten, zeker weten."
Shana (14) en Tanguy (16) zijn overtuigde Lonsdale-dragers. "Het is gewoon mijn stijl," zegt Tanguy. "Ik ben al van kleinsaf een gabber, negen jaar lang. Ik ben geen racist. Turkse jongeren lopen toch ook met Lonsdale? Maar vanaf 1999 zijn er in de gabberscene veel racistische skinheads opgedoken. Wellicht omdat wij dezelfde look hebben: kletskoppen, zwarte bomberjacks, polo's van Fred Perry, Lonsdale-sweaters. Maar de echte racisten blijven in de minderheid, die haal je er zo uit. Racisten en gabbers? Nee, dat gaat echt niet samen."
Marc (24) in een witte sweater van Lonsdale begrijpt de hele heisa niet. "Ik ga er niet mee werken, want dan wordt hij vuil, maar ik ga er wel mee uit. Nog nooit last gehad. Behalve die ene keer in een karaokebar toen een Marokkaan uit Nederland me probeerde uit te leggen dat Lonsdale een racistisch merk is. Daar had ik nog nooit wat van gemerkt. Integendeel. Ik zie geregeld Marokkaanse gasten die Lonsdale dragen. Zijn dat dan ook racisten?"
Dagblad De Morgen, Belgie
