[Tutorial] Mixen en Masteren

Ten eerste, ik ben absoluut geen mastering engineer of iets wat er ook maar dicht bij in de buurt komt. Ik kan daarentegen wel degelijk een muziekje bakken en ik dacht nadat ik veelvuldig dezelfde vragen heb gelezen wat advies te delen met jullie allen! Al deze tips en trucs berusten op een persoonlijke opinie en ervaring, het zijn geen feiten dus kunnen mensen het met me eens of oneens zijn.


BASIS

Mixen en masteren?
Deze twee worden vaak door elkaar gehaald. Mensen denken vaak dat wat Compressie en EQ masteren is. Masteren is veel meer als dat, Masteren is de eindmix optimaliseren om het geluidsgenot tot het optimale te vergroten. Mixen doe je vanaf het moment dat je met je track begint. Alles balanceren, finetunen en een eigen plekje geven valt hieronder. Om aan je 'Mastering-sessie' te kunnen beginnen heb je eerst een paar dingen nodig.

- Een schone Mix (ZEER belangrijk, zelfs de beste Mastering Engineer kan van een brakke afmix geen goed klinkende track maken)
- Goed monitoring systeem
- Verstand van wat je doet (als je maar wat doet verkloot je meestal alleen maar je afmix)

Om aan het 3e punt te voldoen raad ik je aan wat tutorials te lezen op het internet over de bassicprincipes van masteren. Dit gaat zo diep dat velen zullen afhaken maar als je geduld hebt word je beloond. Heel rijkelijk..


Mixen

Highpassing
Deze is o zo belangrijk. Highpassing betekent dat je de tonen onder een bepaalde frequency wegkapt. Hoe meer je weg kapt hoe meer ruimte je creert, maar hoe meer je wegkapt betekent ook hoe "dunner" je geluid word. Highpassen kan je doen met meerdere effecten. De meest gangbare zijn de Highpass Filters of de Equalizers. In principe kan je met beide hetzelfde doen alleen heeft een EQ het voordeel dat je de "boog" (shelve) waarmee je de frequencies afkapt kan instellen. Bij filters daarentegen worden de tonen meestal ge-hardcut, wat betekent dat daadwerkelijk ALLES onder je ingestelde frequency word weggehaald. Met een shelve kan je nog wat overlaten waardoor het geluid wat "ronder" kan klinken. Overigens hebben sommige filters ook een shelve parameter, maar die zijn voor zover ik het weet vrij zeldzaam.

Maak er een regel van dat je gebruikt maak van highpassing op ELK instrument wat je gebruikt. Bij sommige minder als bij de ander uiteraard (een kick "mag" je bijvoorbeeld maar highpassen tot 40-50hz, omdat hij anders zijn bass verliest. Hats daarentegen kan je wel opschroeven tot 5-7khz). Een mix is al snel "muddy" doordat er in alle geluiden meestal wel bassfrequencies zitten, daarom is highpassing zo belangrijk. Je hoort het misschien niet, maar in sommige (vooral oudere) samples zit ook nog eens heel veel rommel. Deze rommel zit meestal in je bassrange. En zelfs als het niet hoorbaar is voor het menselijk oor kan het wel je mix opvullen, terwijl je dat niet wilt. Highpassing is dus de perfecte oplossing om je sample weer schoon te maken!

Equalizing
Dit moet je andere grote vriend worden. Met een EQ kan je geluiden vormen. Je kan bepaalde frequenciebereiken harder of zachter maken, wat de klank van het geluid drastisch kan veranderen. De EQ is je grootste wapen om ruimtes te creeeren. Deze ruimtes zijn noodzakelijk.. Elk geluid gebruikt een bepaald frequenciebereik. Als meerdere geluiden hetzelfde gebied gebruiken gaat de boel clashen. Als geluiden clashen ontstaan er pieken en die pieken clippen weer - wat een overstuurde mix oplevert.

Panning
Iets wat nog veel te weinig word gebruikt door de meeste mensen, terwijl het een erg krachtige manier is om je afmix te verbreden en wijd te laten klinken. Als je een geluid "panned" laat je het geluidssignaals harder klinken door de ene speaker als door de andere. Als je veel dingen panned creer je ruimte, en je weet dat ruimte heel belangrijk is Maar pas op, pan nooit je kick of bassline. In ieder geval niet teveel. Zekers niet als je plaat in een discotheek word gedraaid oid, je wilt niet dat de ene kant van de zaal uit z'n dak gaat terwijl de andere kant niets hoort! Probeer eens elke percussie element z'n eigen plaatsje te geven met panning, een subtiele panning naar links of rechts hier en daar kan daadwerkelijk wonderen doen. Het laat je beat veel massiever overkomen..

Compression
Ik zie tot mijn verdriet dat deze jongen gigantisch vaak word misbruikt. Mensen weten niet wat hun doen en prakken hun afmix finaal in elkaar door extreem te gaan compressen. Het geldt eigenlijk voor alles, maar vooral met compression/limiting moet je eraan denken: gebruik het met MATE!! Een overgecompressde mix is verschrikkelijk moeizaam voor je oren en al je dynamiek gaat verloren. Zonde..

Met een compressor kan je iets heel "dik" laten klinken. Een compressor haalt alles omhoog wat onder een bepaalde "threshold" komt. In welke mate hij dit doet stel je in met je ratio. Als je ratio op 1:infite staat ga je limiten (elke compressor is dus inprincipe ook een simpele limiter). Het is handig om een limiter op je eindmix te plaatsen, hij haalt namelijk alle pieken eruit en genereerd een mooie egalere mix. Maar ook nu, doe het met MATE. Een limiter kan alles aardig in elkaar drukken mits je het fout gebruikt. Met een compressor kan je ook het populaire "pomp-zuig" effect creeren wat je vaak in techno nummers hoort. Het is hierbij belangrijk een lage attack in te stellen en zorgen dat je een dusdanige release waarde hebt dat hij offbeat de boel "los laat".

Okay, over compressors babbelen is velen malen moeilijker als ik had gedacht, ik laat het hierbij Hier nog een handig tabbeletje voor je compressor settings!




Masteren

Wordt vervolgt..


Slot
Ik praat heel veel over "ruimtes". Dit is echt heel belangrijk als je een schone mix wilt krijgen. Probeer alles zijn eigen plekje te geven met Highpassen, Equalizen en Panning. Ik zal later misschien wat meer tips posten maar dit zijn iig de basics... Ik merk nu dat het allemaal veel moeilijker uit te leggen is als dat ik had gedacht. In praktijk gaat het nu allemaal bijna vanzelf. Eigenlijk is het allerbelangrijkste simpelweg ervaring. Hoe langer je bezig bent met produceren hoe beter je het onder de knie krijgt. Probeer ook van alles uit, experimenteer veel! Als je niet weet wat een bepaald ding doet draai eens aan die knop en hoor het!

Ik ben niet de beste schrijver zoals je wellicht hebt gemerkt maar ik hoop daarentegen wel dat dit enigzins behulpzaam is. Op en/of aanmerkingen zijn altijd welkom, ik kan het natuurlijk ook fout hebben!

Gegroet!

Maar hoe kan je zoiets degelijk afmixen? De meeste monitoren hebben maar een frequencie bereik tot ongeveer 45-49hz. Of je moet natuurlijk met subwoofers werken

ervaring...

ik pleur op me kick standaard een EQ preset die em punch geeft (nadruk zit dan rond de 80 khz ofzo) en met de 3bands EQ die op elk kanaal van FL studio zit, gooi ik de allerdiepste sub frequenties omhoog. Resultaten zijn tot dusver altijd enthousiast ontvangen. Wil niet betweterig over komen, maar heb sinds k begin 2006 intrek in studio heb genome eigelijk nooit negatief commentaar gehad over me afmix

en de EQUO op de master doet ook wonderen.

Bouw voor de gein een naar jouw mening goed klinkende track in FL en analyseer em met de EQUO...

je trekt denkbeeldig een lijn bij 0 dB en schuift alle schuiven zo ver omhoog/omlaag als het gemiddelde verschil tussen frequentie volume en 0dB.

Als je dat doet en je exporteert je track naar WAV en haalt em door de multipressor in Logic voor de puntjes op de I te zetten dan heb je een behoorlijke winst tov je normale afmix in FL. Ben ook geen engineer maar wel gezegend met een goed (en gelukkig nog onbeschadigd) gehoor, en een ervaren producer als leermeester

Uitspraak van verwijderd op zondag 3 juni 2007 om 19:44:

De meeste monitoren hebben maar een frequencie bereik tot ongeveer 45-49hz. Of je moet natuurlijk met subwoofers werken

Subwoofers... en daar verschuilt het gevaar vaak in (n)
Subwoofers zetten je snel op het verkeerde been...

Uitspraak van verwijderd op zondag 3 juni 2007 om 19:57:

e trekt denkbeeldig een lijn bij 0 dB en schuift alle schuiven zo ver omhoog/omlaag als het gemiddelde verschil tussen frequentie volume en 0dB.

Als je dat doet en je exporteert je track naar WAV en haalt em door de multipressor in Logic voor de puntjes op de I te zetten dan heb je een behoorlijke winst tov je normale afmix in FL. Ben ook geen engineer maar wel gezegend met een goed (en gelukkig nog onbeschadigd) gehoor, en een ervaren producer als leermeester

Ook dat is iets waar je wel mee moet oppassen... Je kunt makkelijk een klein beetje wat op je master zetten, geen probleem, maar pas wel op dat je de boel de boel houdt qua volume-bereik
In mijn optiek is het zo dat als je op de master alles oppompt, dat je eigenlijk je afgemixte kanelen uit hun verband rukt... Hihats bijvoorbeeld, die verliezen hun waarde doordat je ze in eerste instantie hebt gehigh-shelved + low-passed, waarna je ze vervolgens ineens met een vette boost versterkt op je master-level... Je maximale volume van je mix wordt door ditsoort capriolen ook alleen maar lager, terwijl je dat eigenlijk helemaal niet wilt...
Ik keur het in principe niet af, waar wat bij kan kan wat bij, maar doe dat wel met mate
Is mijn mening hierover

Uitspraak van Nuncabeatz op zondag 3 juni 2007 om 21:42:

Ook dat is iets waar je wel mee moet oppassen... Je kunt makkelijk een klein beetje wat op je master zetten, geen probleem, maar pas wel op dat je de boel de boel houdt qua volume-bereik
In mijn optiek is het zo dat als je op de master alles oppompt, dat je eigenlijk je afgemixte kanelen uit hun verband rukt... Hihats bijvoorbeeld, die verliezen hun waarde doordat je ze in eerste instantie hebt gehigh-shelved + low-passed, waarna je ze vervolgens ineens met een vette boost versterkt op je master-level... Je maximale volume van je mix wordt door ditsoort capriolen ook alleen maar lager, terwijl je dat eigenlijk helemaal niet wilt...
Ik keur het in principe niet af, waar wat bij kan kan wat bij, maar doe dat wel met mate
Is mijn mening hierover

Ik had het niet beter kunnen verwoorden

Uitspraak van permanent verbannen op zondag 3 juni 2007 om 13:34:

(iets wat een beetje langs mij heen gaat)

Jaag jij altijd iedereen tegen jezelf in het harnas?

Uitspraak van verwijderd op maandag 4 juni 2007 om 00:42:

Jaag jij altijd iedereen tegen jezelf in het harnas?

Joh, schenkt die plofkop gewoon geen aandacht meer

Uitspraak van Nuncabeatz op maandag 4 juni 2007 om 07:09:

plofkop

Xeenoooo is een plofkop

Leuk geschreven, best helder uitgelegd, hulde!
handig tabelletje trouwens....

Uitspraak van verwijderd op vrijdag 1 juni 2007 om 21:10:

Overigens hebben sommige filters ook een shelve parameter, maar die zijn voor zover ik het weet vrij zeldzaam.

fruity EQ2 heeft alle mogelijkheden

Uitspraak van verwijderd op vrijdag 1 juni 2007 om 21:10:

Maar pas op, pan nooit je kick of bassline. In ieder geval niet teveel. Zekers niet als je plaat in een discotheek word gedraaid oid, je wilt niet dat de ene kant van de zaal uit z'n dak gaat terwijl de andere kant niets hoort!

of een stuiterende naald, ook altijd leuk

Uitspraak van verwijderd op vrijdag 1 juni 2007 om 21:57:

the great one's ressurection

Kheb nog geen plaat van je gehoord..

Waar blijft je stukkie over masteren nou

Kom nou op met dat mastereee! Ik blijf dat topic maar omhoogschoppen hoor ...

Uitspraak van permanent verbannen op zondag 3 juni 2007 om 13:34:

vandaar dat velen natuurlijk FL studio gebruiken

Uitspraak van verwijderd op zondag 3 juni 2007 om 17:35:

k highpass geen enkele kick... me platen klinken vaak dikker dan producties van vinyl puur omdat k ze met cd draai en dus niks onder de 40 khz hoef weg te cutten. Das alleen nodig ivm materiaaleigenschap van vinyl. Imo zit de 'bass' van een kick juist tussen de 10 en de 40 khz, osmmige van die frequenties kan je nie horen maar wel voelen

de echte bassdie je voelt zit juist onder de 10 hz, maak maar eens een sinewave van 8 hz en speel m flink hard af en kijk wat er met je monitoren gebeurd.

Uitspraak van Ensorceler op zaterdag 2 juni 2007 om 14:20:

te typen.

umm. internet?...............

nice gedaan,

komt er toch op neer, als je goed wil masteren da je toch wat centjes moe uitgeven, maar de mense die dat GOED wille doen zulle dat er ook voor over hebbe

TOP

thanks VP duidelijke tips altijd

iets minder duidelijk maar niet minder interessant om door te lezen is dit: http://www.geocities.com/SunsetStrip/Underground/2288/4scales.htm

altijd handig

Uitspraak van NovaStyle op maandag 18 juni 2007 om 19:05:

iets minder duidelijk maar niet minder interessant om door te lezen is dit: http://www.geocities.com/SunsetStrip/Underground/2288/4scales.htm

Goed lapje text

Uitspraak van verwijderd op zondag 17 juni 2007 om 10:00:

Kom nou op met dat mastereee! Ik blijf dat topic maar omhoogschoppen hoor ...

Ik heb deze dagen helaas geen tijd om een degelijk stukje te schrijven, ik kan wellicht wel iemand anders even porren

Uitspraak van NovaStyle op maandag 18 juni 2007 om 19:05:

thanks VP duidelijke tips altijd

Ik ben blij dat de meeste dit toch wel waarderen

thankzz de info man.
hier kan ik zeker wat mee, wie niet eigenlijk?

Uitspraak van verwijderd op vrijdag 1 juni 2007 om 21:10:

een subtiele panning naar links of rechts hier en daar kan daadwerkelijk wonderen doen.

kan toch ook links en rechts? om het geluid wat uit het midden te halen aan bijde zijde?
of el-u-el ik nu vaag?
groeten

Uitspraak van verwijderd op dinsdag 19 juni 2007 om 18:45:

kan toch ook links en rechts? om het geluid wat uit het midden te halen aan bijde zijde?
of el-u-el ik nu vaag?
groeten

Dat staat er

Altijd welkom zulke tutorials !!

Uitspraak van verwijderd op zaterdag 23 juni 2007 om 16:04:

Altijd welkom zulke tutorials !!

helemaal mee eens goed werk.. hier heb ik weer wat van geleerd!

Uitspraak van permanent verbannen op zondag 3 juni 2007 om 12:58:

@topic opener,waarom zou je in godsnaam anderen helpen en vertellen hoe iets moet,zulke dingen hoor je zelf achter te komen...vind ik.
waarom iemand iets voorkauwen?

ik snap het niet...

*metafoor modus aan*

Hoe heb jij leren praten XENO?

Heb je dat geleerd van je ouders, je omgeving en school
of wou je soms beweren dat jij jezelf dat allemaal hebt geleerd?

Dan ben je de rest van je leven bezig met het ontwikkelen van een taal en de uitvoering hiervan,
die ook nog eens naar alle waarschijnlijkheid door niemand wordt begrepen.

*metafoor modus uit*

OT:

Leuk initiatief. Meeste is vanzelf sprekend uiteraard.

Compression voor dummies is een goede tabel, ben zelf wat dat betreft ook een redelijk compression noob.

En met name het Highpassen voor industriele rammelende chaos kickdrums is makkelijker gezegd dan gedaan.

Zeker als je zo lui bent om niet je kickdrums te layeren

Uitspraak van verwijderd op vrijdag 1 juni 2007 om 21:10:

Masteren

Wordt vervolgt..

Godver

Vind 'm ook er handig. Vooral dat "compression for idiots" is welkom. Van dat compressen heb na 6 jaar produceren nog steeds maar weinig kaas van gegeten. Ik probeer dat altijd te omzeilen door alles maar zo goed mogelijk te afmixen zodat ontbrekende compressie verder niet zo opvalt. Ik gebruik de compressie meer om de boel onder de 0 te houden. Maargoed, hier heb ik wel iets aan

Uitspraak van verwijderd op maandag 25 juni 2007 om 15:52:

Hoe heb jij leren praten XENO?

Heb je dat geleerd van je ouders, je omgeving en school
of wou je soms beweren dat jij jezelf dat allemaal hebt geleerd?

Dan ben je de rest van je leven bezig met het ontwikkelen van een taal en de uitvoering hiervan,
die ook nog eens naar alle waarschijnlijkheid door niemand wordt begrepen.

*metafoor modus uit*laatste aanpassing 25 juni 2007 15:52

Idd

Uitspraak van verwijderd op maandag 25 juni 2007 om 16:32:

Ik gebruik de compressie meer om de boel onder de 0 te houden

Dat is limiten dacht ik

een goeie tip is ook om het volume van elk instrument een automation mee te geven, zo kan je ook heel mooi dynamiek creëren zonder compressors en limiters en weet ik veel wat allemaal. je kunt natuurlijk ook al je instrumenten op -5db zetten en na afloop je hele track normalizen

Idd een goeie tip; dat ieder instrument als het ware ademt en een eigen leven heeft ja.

Ik neem aan dat je gewoon doelt op het volume niveau te laten "fluctueren" ?

Bij Fruityloops kan dat volgens mij niet, dat automateng. Of wel?

Jawel, vraag maar aan je negerin

jawel hoor, rechtermuisknop op de volumeknop in je sequencer -> edit events

Goed kunnen masteren is ook een vak apart.
Als je zelf je je eigen track gemixt hebt moet je die eigenlijk door een ander laten masteren (die het kan..). Dat is vanwege de objectiviteit bij het beoordelen van de mix. Anders loop je kans dat die "geweldige zaagtand" toch net een tandje teveel aanwezig blijkt te zijn in het eindresultaat.
Maar ja..in de praktijk doe de meesten het waarschijnlijk zelf. Ik dus ook..

Ik doe het altijd minstens een dag later nadat ik denk een goede eindmix te hebben gemaakt. Bij mij komt het neer op het bijstellen van het volume van de track (oppeppen), zodat ie ongeveer op het geluidsnivo van een commerciele track uitkomt. Ik zorg verder dat het begin en het eind fatsoenlijk is geknipt of gefade, en ik converteer um naar 44.1 16 bits met een goede dithering.
En soms kom ik er dan pas achter dat ik toch niet helemaal tevreden ben over iets in de eindmix..

Ik gebruik voor masteren normaal gesproken wavelab lite met enkele prima plugins van TC en van Kjaerhus.
Voor mij is de regel dat ik altijd zo min mogelijk aan een track wil doen als ik ga masteren, de eindmix moet gewoon al goed zijn.

Je kan trouwens met masteren een mooie eindmix ook prima vekloten. (ervaring)

Supertopic! Lang verwacht (F)...ff lezen!

Uitspraak van verwijderd op maandag 25 juni 2007 om 18:02:

Jawel, vraag maar aan je negerin

Zo is in hongerstaking en ze weigert ook nog eens te prateng, dus dat gaat efeng lastig

vraagje: waarom zelf masteren als er mensen zijn die dat elke dag doen en dat veel beter kunnen?? masteren is idd een vak appart. daarom juist... misschien leuk om is te proberen maar verder begin ik er niet aan.

Uitspraak van verwijderd op dinsdag 26 juni 2007 om 16:20:

vraagje: waarom zelf masteren als er mensen zijn die dat elke dag doen en dat veel beter kunnen?? masteren is idd een vak appart. daarom juist... misschien leuk om is te proberen maar verder begin ik er niet aan.

Klopt en ben het verder ook met Elbee eens.

Mijn mastering wordt voor mij gedaan en pretendeer me ook niet dat ik dat kan.

Afmixen daarintegen is echt iets wat iedere producer moet leren wil hij zijn verhaal begrijpelijk over kunnen brengen.

Iets wat mij nu na denk 10 jaar produceren soms nog steeds niet altijd even geweldig afgaat.

Maar wat doet men nou eigenlijk precies bij het masteren?

Uitspraak van verwijderd op dinsdag 26 juni 2007 om 17:41:

Maar wat doet men nou eigenlijk precies bij het masteren?

Uitspraak van verwijderd op dinsdag 26 juni 2007 om 16:34:

Afmixen daarintegen is echt iets wat iedere producer moet leren wil hij zijn verhaal begrijpelijk over kunnen brengen

idd. maar als je goed af mixt hoef je weinig meer te masteren. dan is het meer een kwestie van het volume normaliseren. dus lijkt het mij het handigst om gewoon te zorgen voor een goede eindmix en klaar ben je ik ga me voorlopig niet druk maken om masteren iig hoewel het wel interessant is natuurlijk.

Uitspraak van verwijderd op dinsdag 26 juni 2007 om 18:05:

idd. maar als je goed af mixt hoef je weinig meer te masteren. dan is het meer een kwestie van het volume normaliseren. dus lijkt het mij het handigst om gewoon te zorgen voor een goede eindmix en klaar ben je

Idd, daarom vind ik masteren opzichzelf niet bijzonder belangrijk.

Dat zijn echt de minimale puntjes op de i zetten die ik dan liever overlaat aan mensen die niets anders doen dan masteren.

precies . maar wat produceer je?

Uitspraak van verwijderd op dinsdag 26 juni 2007 om 18:25:

precies . maar wat produceer je?

Oa. industriele noizy technoide darkcore met (goa)trancy elementen - kan je hier horen

Afmix daarintegen is een tikkeltje aan de schelle kant vermoed ik, althans voor sommigen en de kickdrum zou een hardere punch kunnen gebruiken.

ok.. niet echt mijn ding maar tklinkt wel goed

Bevat dacht ik toch redelijk wat elementen van de muziek genres die je leuk vind aan je profiel te zijn

Maar bedankt

Blijft een superhandig topic dit Als ik zaterdag mijn monitorspeakers heb, dan ga ik eens even kijken in hoeverre alles in de praktijk gaat lukken