Wat is GHB?
GHB staat voor Gamma-hydroxy-boterzuur (Engels: Gamma-hydroxy-butyrate). Het is een stof die van nature in het menselijk lichaam aanwezig is. De stof komt in hoge concentraties voor in bepaalde hersengedeelten, nieren, hart, skeletspieren en in sommige vetweefsels. GHB werd ooit gebruikt als narcosemiddel bij operaties en als middel tegen slapeloosheid. Vanwege de bijwerkingen wordt het nu niet meer voor die doeleinden gebruikt. Daarna is het nog een tijdje in smartshops te koop geweest als smartdrug, maar toen de hoge risico's bekend werden is besloten dit niet meer toe te laten.
GHB wordt illegaal verkocht als poeder of als een helder, zoutsmakend drankje. GHB zit dan in kleine flesjes. Aangezien GHB illegaal geproduceerd wordt, weet je nooit hoeveel GHB er in een flesje zit. GHB is geen liquid XTC. Met XTC heeft GHB niks te maken, ook al werd het wel als zodanig verkocht. De reden hiervoor is dat sommige effecten op XTC kunnen lijken. Je wordt vrolijk en praterig. Gebruikers merken echter ook de verdovende kant van GHB. Ze krijgen een slap gevoel, voelen zich suf en worden overvallen door een onbedwingbare slaap. Een andere reden waarom ze GHB vloeibare XTC noemden is, dat het dan beter verkocht werd. Van GHB had nog niemand gehoord, van XTC wel.
--------------------------------------------------------------------------------
Wat doet het?
Het effect dat GHB heeft kan per individu sterk verschillen. GHB heeft een verdovende werking op het centrale zenuwstelsel. Bij 0,5 tot 1,5 gram raak je in een alcoholachtige roes. Je wordt vrolijk, kalm en ontspannen. Angsten en remmingen verdwijnen, je wordt praterig en raakt opgewonden. Er zijn soms ook onaangename effecten. Gebruikers noemen: duizeligheid, hoofdpijn, misselijkheid, een slap gevoel in de spieren krijgen, zich suf voelen, geheugenverlies en overvallen worden door een onbedwingbare slaap.
De dag nadat je GHB gebruikt hebt heb je geen last van een dip of kater. Veel gebruikers zeggen zelfs dat ze zich extra fris, zelfs energiek voelen de volgende dag.
GHB remt de afgifte van dopamine in de hersenen. Dit zorgt ervoor dat de dopamine voorraad toeneemt, zodat als de GHB uitgewerkt is, er veel dopamine vrijkomt. Dit kan ervoor zorgen dat je midden in de nacht opeens wakker wordt, en dat je je de volgende dag nog goed voelt. Dit is tevens de reden dat GHB niet vaak als slaapmiddel gebruikt wordt: je valt wel in een diepe slaap, maar na 4 uur ben je weer klaarwakker.
Verder stimuleert GHB de afgifte van groeihormonen, maar daar gaan we hier niet verder op in. Je kunt veel informatie vinden op internet bij bodybuilding- of doping-sites.
--------------------------------------------------------------------------------
Dosering
De dosis komt uiterst nauw en is afhankelijk van het lichaamsgewicht van de gebruiker en zijn/haar gevoeligheid. Voor je het weet heb je teveel. Een dosis bij volwassenen ligt meestal tussen de 0,5 en 1,5 gram. Bij 2 gram kan een zeer diepe slaap optreden waaruit de gebruiker gedurende enkele uren moeilijk te wekken is. Bij meer dan 2 gram kan een overdosis optreden waarbij je bewusteloos raakt en ernstige ademhalingsproblemen kunt krijgen.
--------------------------------------------------------------------------------
Hoe lang werkt het?
GHB begint na 15-30 minuten te werken en werkt ongeveer 3 uur:
GHB (oraal)
Inwerking: 10-20 min.
Opkomst: 15-30 min.
Tijdsduur: 45-90 min.
Afbouw: 15-30 min.
Na-effecten: 2-4 uur
Bron: erowid.org
--------------------------------------------------------------------------------
Waar komt het vandaan?
GHB wordt onder andere door de hersenen omgezet in de neurotransmitter GABA (Gamma-aminobutyric acid). De Franse onderzoeker Dr. H. Laborit, die onderzoek deed naar GABA, maakte in de jaren '60 voor het eerst GHB. Uiteindelijk vond Laborit een aantal effecten van GHB die hij niet verwacht had. In de jaren daarna hebben diverse wetenschappers onderzoek gedaan naar de effecten van GHB, waarna het in ziekenhuizen werd gebruikt als verdovingsmiddel, geboorte-opwekker, behandeling tegen narcolepsie en alcoholisme, en meer. Ook is het gebruikt als verdovingsmiddel voor dieren, omdat door GHB zelfs een olifant in coma kan raken.
In de jaren '80 was GHB in smartshops verkrijgbaar, en werd gebruikt door bodybuilders om groeihormonen te stimuleren die helpen bij vetafbraak en spieropbouw. In de afgelopen jaren wordt het gebruikt als recreatie-drug met alcoholachtige effecten.
--------------------------------------------------------------------------------
Is het legaal?
GHB valt in Nederland onder de wet op de geneesmiddelenvoorziening. Het mag alleen door artsen voorgeschreven worden. Als je wordt opgepakt en er wordt GHB bij je gevonden, dan kan men in principe niks doen, omdat het dus niet onder de opiumwet valt. Dit gaat echter binnenkort veranderen, en vanwege de hoge risico's zal het hoogstwaarschijnlijk op lijst 1 (harddrugs) komen.
--------------------------------------------------------------------------------
Overige risico's
Het belangrijkste risico is het risico van een overdosis. Een overdosis kan makkelijk ontstaan omdat er maar heel weinig verschil zit tussen de hoeveelheid GHB die het gewenste effect oplevert en de hoeveelheid die een overdosis veroorzaakt. Het doseren van GHB gaat regelmatig mis omdat de dosis zo moeilijk vast te stellen is. De ene keer zit er meer GHB in een flesje of poeder dan een andere keer. Dat wil zeggen dat de ene keer een slokje voldoende is voor een prettig effect, terwijl een andere keer zo'n zelfde slokje een overdosis kan zijn met het risico van bewusteloosheid. En raakt iemand bewusteloos, dan kan het wel 4 tot 5 uur duren voor deze weer wakker te krijgen is. Het kan ook zijn, dat men ernstige ademhalingsstoornissen krijgt of dat iemand zijn braaksel inslikt waardoor hij kan stikken. De dosering komt dus heel erg nauw. De reactie op GHB verschilt heel erg per individu. Je weet dus nooit hoe iemand erop zal reageren.
De combinatie GHB met alcohol of andere kalmerende middelen vergroot de kans op een overdosis. De kans om in slaap te vallen en bewusteloos te raken neemt bij de combinatie van GHB met alcohol sterk toe.
Omdat GHB vloeibaar is kan het onopgemerkt (bv. in een drankje) worden toegediend. Er is een aantal incidenten bekend (zoals aangiftes van verkrachting) die te maken zouden hebben met GHB. Echt harde bewijzen ontbreken veelal. GHB heeft een sterke zoutsmaak. Dat merk je nogal snel. Een zoet- of een mix drankje, kan de zoutige smaak mogelijk verdoezelen.
Er is nog niets bekend over de risico's van GHB na langdurig gebruik. GHB is echter een lichaamseigen stof waarvan verwacht kan worden dat het weinig schadelijke gevolgen zal hebben als het niet in overmatige hoeveelheden wordt gebruikt.
Mensen met hart- en vaatziekten, epilepsie, bloeddrukafwijkingen en andere ziekten moeten geen GHB gebruiken.
--------------------------------------------------------------------------------
Is het verslavend?
Er bestaat een kans op lichamelijke verslaving, maar bij af-en-toe gebruik is deze niet erg groot. In de Verenigde Staten zijn enkele gevallen gemeld. Onthoudingsverschijnselen zoals slapeloosheid, angst en beven kunnen wel optreden.
Psychische afhankelijkheid kan wel optreden, dit kan net zo sterk zijn als bij XTC. Er ontstaat overigens geen tolerantie voor GHB. Je hebt dus niet steeds meer nodig om het effect van GHB nog te voelen.
- Zie ook: Erowid over GHB verslaving
--------------------------------------------------------------------------------
Hoe kun je de risico's verminderen?
Zorg dat je goed geïnformeerd bent over het product dat je koopt, nooit meer dan een heel klein slokje uit een flesje of ampul neemt (of een halve tot een driekwart gram poeder). Daarna moet je tenminste 30 minuten wachten. Als je wil bijnemen omdat het niet genoeg is moet je in ieder geval minder nemen dan de eerste keer. Tenslotte zit het GHB nog in je bloed en kun je als je bijneemt zomaar te veel krijgen.
Als je eenmaal het effect voelt mag je niks meer bijnemen, want dan kun je knock-out gaan. Als je in slaap dreigt te vallen moet je niks eten. Als je bewusteloos raakt en overgeeft wat je net gegeten hebt kun je in je eigen braaksel stikken. Als je in slaap dreigt te vallen, moet je zorgen dat je in beweging blijft, want als je eenmaal in slaap valt duurt het lang voordat je weer wakker wordt (1. in het ziekenhuis of 2. in een andere wereld).
Combineer GHB NOOIT met alcohol of kalmeringsmiddelen. Na GHB-gebruik moet je minstens 5 uur wachten voor je alcohol gaat drinken. Heb je alcohol gedronken en wil je GHB gebruiken, dan moet je bedenken dat het lichaam anderhalf uur nodig heeft om een glas alcohol af te breken. Na 5 glazen alcohol moet je dus minstens 7 1/2 uur wachten voordat je GHB kan nemen.
Gebruik nooit GHB als je alleen bent, en zorg dat anderen weten wat je gebruikt hebt zodat ze op je kunnen letten. Nog beter is het om voordat je GHB neemt een G of GHB op je hand te schrijven, zodat artsen weten wat je op hebt.
Het mag duidelijk zijn dat je niet achter het stuur van een auto moet kruipen onder invloed van GHB. Je reactie en coördinatie vermogen zijn na inname nog enige uren verstoord.
Let goed op je eigen lichaam. Dat is nog altijd de beste graadmeter om te ontdekken welke dosis prettige gevolgen heeft en welke niet.
Als iemand bewusteloos raakt, leg hem dan op zijn zij met het hoofd iets achterover. Dat vermindert de kans op stikken. Haal direct medische hulp of bel 112.
Als je GHB vantevoren inkoopt, zorg dan dat er een blauwe kleurstof bij zit. Omdat GHB zelf kleurloos is kan het worden aangezien voor water met alle risico's van dien.
Bronnen: Erowid, Trimbos
--------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
Wil je meer weten over GHB, kijk dan op onderstaande links:
- Erowid GHB Vault
--------------------------------------------------------------------------------
