leuk stukje in de Stentor vandaag:
Prachtige kunstwerken zonder een lik verf
OMMEN - Hoe komt iemand op het idee om met een tandartsboortje te gaan graveren op een ei? Eiergraveerder Jan van Straten (65) bedacht dat als men op glas kon graveren, het dan misschien ook wel op eieren zou kunnen. ‘Voor zover ik weet doet niemand anders dit.’.
De voormalige tekenaar/monteur is sinds zijn vijfendertigste bezig met het bewerken van eieren. ‘Jaren terug zat ik in Enschede bij het mannenkoor. Om nieuwe kostuums te kunnen bekostigen, besloten we beschilderde eieren langs de deuren te gaan verkopen. Dus zaten onze vrouwen wekenlang onder de zangrepetities bij elkaar om eieren te beschilderen. Toen ik eens na repetitie mijn vrouw ging ophalen, riepen de dames: hier Jan, pak een kwast en laat zien wat je kan.’
Jan beschilderde eerst één ei, en later nog één en nog één. ‘Ik vond het meteen hartstikke mooi werk, en ging er thuis mee door. Eerst op kippeneieren, maar al gauw op ganzeneieren en daarna ook op struisvogeleieren.’
Porselein
De technicus was altijd geïnteresseerd in de nieuwste snufjes en bezocht daarom regelmatig een grote technische zaak in Gronau. Toen hij daar een graveerset zag staan, kocht hij het in een opwelling. ‘Ik was al zo lang met het schilderen bezig, het leek me wel leuk om eens wat nieuws te proberen.’ Het bleek een schot in de roos. ‘Het werkte fantastisch. Hoewel maar 3 millimeter dik, is een eierschaal enorm sterk. Dat geldt zeker voor een struisvogelei. Die schaal lijkt wel van porselein.’
Omdat van Straten altijd al gek was van het werk van Escher besloot hij een ontwerp van de kunstenaar op het ei te graveren. Met passen en meten bleek de meeste tijd te worden versleten.
‘Nadat ik een mooi motief had uitgezocht tekende ik het uit op rasterpapier. Daarna tekende ik het raster met een heel fijne pen op het ei. Nadat ik het had ingekleurd wist ik wat ik weg moest slijpen, en wat moest blijven staan.’ Hij was er bijna tweehonderd uur mee bezig, maar het resultaat was verbluffend. En verslavend, want Jan bleef doorgaan.
Toen het struisvogelei geen geheimen meer voor hem had, stapte hij over op het emoe-ei. ‘Ja, dat was weer een nieuwe uitdaging. Emoe-eieren zijn kleiner en dunner van schaal, maar wat het meest bijzonder is, is de kleur. De buitenste laag van de schaal is glanzend donkergroen, de tweede laag lichtgroen en de derde laag wit. Zonder dat er een lik verf aan te pas komt creëer ik hiermee de prachtigste kunstwerkjes.’
Duivel
Af en toe verkoopt de kunstenaar een ei om zijn materialen te kunnen blijven bekostigen. Zo staat er één van zijn eieren het bureau van een echtscheidingsadvocaat. ‘Daarop staat een ei met Escher’s afbeelding van de engel en de duivel erop. De advocaat vertelde dat hij het ei altijd pontificaal op het midden van zijn bureau zet als hij cliënten ontvangt voor een bemiddelingsgesprek. Prachtig vind ik dat.’
Rijk wordt hij er niet van, maar het blijft een geweldige hobby voor Van Straten. ‘Het is mijn wens om ooit nog eens wat te exposeren in het Escher Museum in Den Haag.’ Jan van Straten graveert Escher-kunstwerken op eierschalen: ‘Emoe-eieren zijn kleiner en dunner van schaal dan struisvogeleieren. De buitenste laag van de schaal is glanzend donkergroen, de tweede laag lichtgroen en de derde laag wit.’
