Google is je vriend:
compressie:
Wat doet het
Een compressor is in feite niets meer dan een automatische signaal niveau controle. Je kunt het vergelijken met een opname op een casetterecorder. Zet je het opname niveau te hoog, dan krijg je geluidspieken die de recorder niet aan kan en dus distortie geven. Zet je het opname niveau te laag dan voorkom je piekdistortie, maar de zachte passages in de muziek verdwijnen.
Een compressor zorgt ervoor dat deze problemen automatisch voorkomen worden door het signaal goed constant van niveau te houden. Zachte passages komen nog steeds door, pieken kunnen geen distortie meer veroorzaken.
Naast deze kritische toepassing van een compressor wordt dit apparaat ook vaak ingezet om de smaak van het geluid te beinvloeden, een effect dus. Hoe en wat komt nog.
Laten we nu eerst maar eens in een compressor zelf duiken. Wat voor knoppen vindt je op een compressor en wat doen die dingen precies.
Korte introductie:
De Threshold knop:
Met deze knop stel je het geluidniveau in waarop de compressie begint te werken.
Blijft het aangeboden signaal niveau onder de ingestelde threshold dan doet de compressor niets en gaat het geluid ongestoord door de compressor limiter.
Komt het niveau echter boven de threshold uit dan begint de compressor te werken en drukt het signaal samen. Compressie
betekent dus niet dat het signaal niet boven de threshold kan uitkomen, maar verlaagt en comprimeert het signaal.
De manier waarop dit gebeurt is afhankelijk van de instelling van de (compressie-) Ratio knop.
De Ratio knop
De ratioknop geeft dus aan in welke verhouding (relatief aan het originele signaalniveau en de threshold) de compressie zich gedraagt.
We hebben de ratio op 2:1 ingesteld. Dit betekent dat, in dit geval, de compressor het signaal boven de threshold samendrukt tot de helft van het niveau boven de threshold. Anders gezegd wordt iedere 2 dB overschreiding van het threshold niveau gereduceerd tot 1 dB.
De ratio kan traploos ingesteld worden tussen twee extremen. Een ratio van 1:1 betekent dat er geen compressie zal plaatsvinden, onafhankelijk van de ingestelde threshold.
Aan de andere kant heb je de oneindige compressie ratio van oneindig:1. In dit geval spreken we niet meer van een compressor, maar van een limiter. In de praktijk spreek je al van een limiter bij een ratio van 10:1.
Een limiter laat dus geen signaalverhoging boven de threshold meer toe. Weet je nu gelijk waarom het apparaat een compressor-limiter heet; het kan beide functies vervullen.
De Output knop:
De output gain laat je het algemene uitgangvolume instellen. Een woord van waarschuwing bij deze knop is op zijn plaats. Probeer zo min mogelijk in de plus dB's te gaan, omdat je anders de kans op feedback aan het verhogen bent. Is je output te laag, stel hem dan het liefst op andere manieren op een hoger niveau.
Verder voorkomende parameters
Attack en Release
De attack tijd is de tijd tussen het overschrijden van de threshold en het daadwerkelijk in werking gaan van de compressie. De Release tijd juist het tegenovergestelde. Sommige compressor limiters hebben knoppen om deze tijden in te stellen, de meesten niet. De reden is dat dit zeer moeilijk in te stellen parameters zijn en als je het fout doet klinkt het effect werkelijk nergens naar.
Hard Knee, Soft Knee
Het verschil tussen deze twee manieren is hoe de compressie op het signaal losgelaten wordt. Bij Hard Knee wordt bij threshold overschreiding direct de volle compressie toegepast, bij Soft Knee gebeurt dit geleidelijk, wat de compressie minder abrupt maakt.
Soms vindt je hier een schakelaar voor, soms kent een compressor alleen 1 van de twee of een tussenvorm. Bij de Quadcomp heeft ARX het je gemakkelijk gemaakt. De soort Knee is 'programm dependent', dus afhankelijk van de instellingen. Bij een laag ingestelde compressie ratio wordt een 'soft knee' gebruikt, terwijl bij hogere ratios een 'hard knee' wordt ingesteld. Dit overigens volledig traploos.
Waarvoor gebruik je een compressor-limiter
De inzetbaarheid van een compressor-limiter is ongeloofelijk en in veel gevallen zelfs noodzakelijk te noemen. Vandaar dat je er in een gemiddeld effectenrack veel zult tegenkomen. Laten we eens de verschillende toepassingen doornemen:
Vocals:
Vooral op de lead vocal is een compressor nuttig. Deze uitbundige persoonlijkheden hebben vaak een enorme dynamiek in hun stem, waardoor compressie noodzakelijk wordt om lage passages niet te laten verdwijnen. Des te hoger de pieken, des te hoger je
de ratio instelt. Een gain reduction van 4 tot 6 dB bij harde passages is aan te raden, liever niet meer. De ratio zal meestal zo rond de 3:1 zweven, maar experimenteer naar hartelust.
Overigens kan een compressor ook van nut zijn op andere vocal kanalen, zoals bij mensen die niet weten hoe ze met een microfoon moeten omgaan of gewoon hun stem niet onder controle hebben. Zo kun je er tenminste nog iets van maken.
Bass guitar:
Bij de bas kun je de compressor gebruiken om het niveau in de gaten te houden, maar ook om het geluid van de bas te beinvloeden.
Je kunt het geluid van de bas een stuk vetter maken met een compressor. De ratio zal rond de 4:1 liggen met een threshold die alleen op de pieken reageert.
Lead/rythm guitar:
Hier kan je helemaal experimenteren. Een compressor geeft je de mogelijkheid tot een grotere consistentie op een rythm guitar en geeft duidelijker aanhouding van tonen op een lead guitar. In het eerste geval speel je vooral met de threshold. In het geval van de lead kun je bijvoorbeeld de threshold vrij laag instellen met een hoge ratio en vervolgens compenseren met een verhoogde output.
Experimenteren dus.
Drums:
Een drumstel gaat hard, heel hard. Het gebruik van compressors geeft je meer controle en kan snare, kick en tom een mooi geluid geven, in het engels meer punch genoemd.
Keys:
Keyboards hebben het nadeel dat het uitgangsniveau afhankelijk is van vele factoren, waaronder de patch die is geladen (de verschillende sounds op een keyboard). Drie keer raden hoe je dat (zij het vaak maar gedeeltelijk) kunt oplossen. Als een soort veiligheid zou je een hoge ratio in kunnen stellen (tot zelfs 8:1) zodat je tijd hebt om zelf in te grijpen.
Master mix:
Een compressor op de master zie je in het algemene live gebeuren niet vaak, maar des te meer in clubs (disco's) en in radiostations. Ze worden dan gebruikt om vooral het geluid 'meer punch' te geven.
In zijn limiter vorm wordt de compressor limiter daarentegen live vaak gebruikt als speakerprotectie systeem. Ze heten dan vaak piek-limiters. Deze piek limiter zet je dan op de master of na de crossover. Het laatste kost natuurlijk meer units.
Meer mogelijkheden
Veel compressor-limiters, hebben zogenaamde 'sidechain inserts'. Dit is een soort toegangspunt om controle over de werking van de compressor te krijgen.
De meest gebruikte (maar niet enige) toepassing is zogenaamde 'de-essing', om die vervelende ssssssss geluiden uit een vocal te halen. Hoe doe je dat. Allereerst moet je dan een equalizer aansluiten met behulp van een insert kabel. De stereo jack daarvan gaat
in de side chain insert, de out-insert jack in de input van de equalizer en de in-insert in de output van de equalizer.
Nu de instellingen. Sssss klanken vinden plaats tussen de 4 en 8 kHz. Als je nu het niveau van dit frequentie gebied verhoogd op de equalizer dan wordt de compressor meer gevoelig voor dit frequentie gebied dan voor de anderen. Je past dus compressie toe op een bepaald frequentiegebied. Hierdoor kun je het effect van de sssss klank verminderen.
Dit systeem houd hier natuurlijk niet op. Vettere drums, mooiere 'sustain' op de gitaar etc. etc..
bron:
http://www.heuff.nl/Services/Tech-d...compressor.html
en
www.synthforum.nl
![[img width=360 height=328]http://www.all-powertool.com/product/PXTP210.jpg[/img]](http://www.all-powertool.com/product/PXTP210.jpg)
