Je zegt het zelf al:
onze jaartelling. Kerst is van oorsprong een heidens feest, maar de kerk heegft het overgenomen om de geboorte van Jezus te vieren. Jezus is niet op 24 december geboren.
Gregoriaanse kalender
De Gregoriaanse kalender, een aanpassing van de daarvoor gebruikte Juliaanse kalender, werd voor het eerst voorgesteld door de Napolitaanse arts Aloisius Lilius, en werd overgenomen door paus Gregorius XIII in 1582. Door het weglaten van 10 dagen werd het begin van de lente teruggebracht tot 21 maart. De dagen liepen zonder onderbreking door, op donderdag 4 oktober volgde vrijdag 15 oktober 1582.
Het gemiddelde jaar in de Juliaanse kalender telde exact 365,25 dagen, maar omdat het gemiddelde tropische jaar ongeveer 365,2442 dagen duurt, loopt de Juliaanse datum elke duizend jaar ongeveer 7,8 dagen voor.
Om deze afwijking te corrigeren, werd het systeem van schrikkeljaren aangepast, waarbij elk jaartal dat geheel deelbaar was door 100 niet een schrikkeljaar was, behalve als het ook door 400 te delen was. Dat betekent dat bijvoorbeeld 1600, 2000 en 2400 schrikkeljaren zijn, maar 1700, 1800, 1900, 2100, 2200 en 2300 niet. Per 1000 jaren worden er daardoor gemiddeld 7,5 dagen gecorrigeerd.
In de katholieke landen Spanje en Portugal werd de Gregoriaanse kalender direct ingevoerd. Andere katholieke landen volgden binnen enkele jaren.
In veel protestantse gebieden werd de nieuwe kalender pas rond 1700 aanvaard. In Nederland aanvaardden Holland, Zeeland en de zuidelijke gewesten vrijwel onmiddellijk de nieuwe kalender maar de overigen deden dit pas in 1700 of in 1701. Gevolg was bijvoorbeeld dat de tornado die de Utrechtse Dom op 1 augustus 1674 in twee stukken splitste, in geschriften die de oude kalenderstijl hanteerden, gedateerd is op 22 juli! In Engeland werd de Gregoriaanse kalender de dag na 2 september 1752 ingevoerd. Die dag werd toen 14 september. Er waren in het land vele opstootjes, want het volk eiste de hun ontnomen 11 dagen terug. Schotland daarentegen voerde omwille van de handel de kalender al in 1600 in.
De Sovjetunie stapte pas in 1918 over op de Gregoriaanse kalender. Het verschil was intussen tot 13 dagen opgelopen zodat op 31 januari 1918 onmiddellijk 14 februari volgde. Doordat de Russische revolutie drie maanden voor deze hervorming plaatgevonden had, op 25 oktober 1917, kreeg deze hervorming een vreemd gevolg: de eerste herdenking van de Oktoberrevolutie, uiteraard 365 dagen later, viel niet in oktober maar op 7 november.
Als laatste land volgde Griekenland in 1924. Maar sommige Oosters-orthodoxe kerken volgden nog later of gebruiken ook nu nog de oude Juliaanse kalender voor de bepaling van feestdagen.
Maand
Een maand, oorspronkelijk de omlooptijd van de maan. De kalender- of burgerlijke maand heeft om praktische redenen een geheel aantal dagen; de maanden hebben echter niet steeds evenveel dagen. In de Gregoriaanse kalender, en andere systemen die op het zonnejaar gebaseerd zijn, is de lengte van de maand zodanig dat er 12 maanden in een jaar gaan. In systemen die op de maand gebaseerd zijn, is de lengte van de maand zodanig dat hij zoveel mogelijk overeenkomt met de synodische maand.
In de astronomie onderscheidt men verschillende soorten maanden:
* siderische maand: de tijd waarin de maan een volledige omloop om de aarde volbrengt, duur: 27,3217 dagen
* synodische maand: de tijd tussen twee volle manen, duur: 29,5306 dagen
* knopenmaand (draconitische maand): de tijd die de maan nodig heeft om van een klimmende knoop één keer rond te lopen naar de volgende, duur: 27,2122 dagen
* anomalistische maand: de tijd die de maan nodig heeft om van een perigeum één keer rond te lopen naar het volgende, duur: 27,5545 dagen
* tropische maand: de tijd tussen twee opeenvolgende doorgangen van de maan door de uurcirkel van het lentepunt, duur: 27,3216 dagen
