Iedereen weet dat de overgave van Nazi Duitsland nog slechts een kwestie van uren is. De bevolking is uitzinnig van vreugde en voelt zich al min of meer "bevrijd". Uit de nok van het dak van het postkantoor hangt een rode driehoek, gevolgd door een witte en een blauwe. (De Nederlandse vlag).
Om hun vreugde te uiten steekt de plaatselijke bevolking rietpollen langs de Lek in brand als vreugdevuren. "Duitsland capituleert"....Hoera!!!
Echter, in Schoonhoven, een paar kilometer verderop aan de Lek, is een detachement Kriegs Marine gelegerd. Omdat deze lieden wel eens voor onaangenaamheden kunnen zorgen gaan enkele BS'ers naar het Lekdorp om de bevolking te waarschuwen.
Dit zijn de uitgeweken Goudse KP'er Wim Vrijenhoeff en politieman Cor van den Berg uit Ammerstol. Hun opdracht aan de bevolking luidt: Vuren doven, vlaggen inhalen, er komen moffen aan! De inwoners van Ammerstol geven hier gehoor aan en de vuren worden gedoofd en de vlaggen worden binnengehaald...
Bij Het Gebouw gaat de bel en twee passanten vragen om onderdak. Het is ca. 22:30 uur en de spertijd geldt nog steeds. "Het Gebouw" is vol, dus volgt verwijzing naar een boer aan de overkant om in de hooiberg te kunnen slapen.
Een langs fietsende patrouille van twee Duitse soldaten houdt de passanten staande en geven Piet Goosen opdracht de landgenoten toch onder-dak te verschaffen in "Het Gebouw".
De BS-ers komen terug en verschuilen zich in de tuin van de pastorie.
De Duitse soldaten willen op de (gejatte) fiets stappen en hun weg vervolgen, maar worden op de Lekdijk geconfronteerd met de twee BS-ers. "Halt!! Werda?" klinkt het in het donker. "Holländische Polizei!" roept Cor van den Berg terug, die inderdaad gekleed is in zijn politieuniform. Er komt geen antwoord. Wel horen de BS'ers dat de Duitsers hun geweer doorgrendelen. Hierop trekt van den Berg zijn dienstwapen en haalt zonder aarzelen de trekker over. Niets! Later blijkt de slagpin gebroken te zijn... Vrijenhoeff kan niet anders dan zijn stengun ontgrendelen en het vuur te openen. Het was nu immers een kwestie van "wij of zij". Sten-salvo's, geweervuur, rook, geschreeuw, bloed...
Eén Duitse soldaat ligt dodelijk getroffen door een salvo uit de sten van Vrijenhoeff op de dijk, de tweede valt zwaargewond tegen de voordeur van een dijkhuis. Hij was het slachtoffer geworden van zijn eigen handgranaat die in zijn hand was geëxplodeerd. Zijn halve gezicht was weggeslagen...
De BS-ers gaan naar binnen bij "Het Gebouw" en vragen een kleed of een gordijn. Alleen het pluchen rode "zondagse" tafelkleed lag nog in de kast en dit wordt gebruikt als lijkwade voor de gedode soldaat die in allerijl op het plaatselijke kerkhof wordt begraven.
Voor de gewonde soldaat wordt de plaatselijke huisarts Dr. Frese geroepen, waarna deze is weggebracht naar de verblijfplaats van de BS-ers, op de zolder van BS-er Gerard Brand aan de Capellelaan. Vervolgens wordt hij overgebracht naar het van Iterson ziekenhuis in Gouda, alwaar hij op 5 mei overlijdt ten gevolge van de opgelopen verwondingen...
Achteraf is gebleken dat deze twee Duitsers verantwoordelijk waren voor de dood van een 16 jarige jongen die door de illegaliteit als uitkijk op de dijk bij Lekkerkerk was gezet en door hen gewoonweg van de dijk geschoten is...
Het is inmiddels 5 mei
Piet Goosen, beheerder van Het Gebouw, duikt onder.
Er komt een bootje met 5 a 6 moffen aan in Ammerstol. Ze zoeken hun kameraden. Ze breken de dichtgespijkerde onderwijzerswoning open en nemen fototoestellen en andere apparatuur mee.
Twee soldaten komen bij de familie Goosen binnen. Eis van de Duitsers:
Als het stoffelijk overschot niet gevonden wordt, worden alle Ammerstolse mannen weggevoerd en doodgeschoten.
In de nacht van 5 op 6 mei vluchten bijna alle mannen met schouwen de weilanden en boomgaarden in.
6 mei
De Goudse Ondergrondse, inmiddels officieel de "Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten", onderhandelt met de Ortskommandant te Gouda.
Vanwege de Duitse capitulatie laat men de zaak rusten en er wordt geen nader onderzoek meer ingesteld naar de gebeurtenissen in Ammerstol.
6 mei 's avonds
Aankomst van drie Duitse soldaten. Stinkend naar de drank doorzoeken ze Het Gebouw, op zoek naar hun kameraden, maar ze vinden uiteraard niets.
Piet Goosen wordt meegenomen voor verhoor.
7 mei
De Duitse soldaten lopen nog steeds gewapend rond in Ammerstol.
Piet Goosen keert terug naar huis. Hij is, na ondervraagd te zijn door de Duitse soldaten, letterlijk uit de auto getrapt.
De Duitsers zijn op 8 mei nog één keer teruggeweest in het Lekdorp, waarbij ze Jan Roozendaal de weg vragen naar het kerkhof.
Daarna laten ze de doodgraver Arie Brand met het geweer in de rug het verse graf openen, en nemen hun dode kameraad mee. Hierna zijn ze niet meer teruggekeerd in het Lekdorp.
De echte bevrijding kwam dus voor Ammerstol pas op 8 mei...
