Autechre - Incunabula (Retro Review)

Het was begin deze eeuw dat ik de cd 'Incunabula' van Autreche voor het eerst in handen kreeg. Een vriend van een paar jaar ouder, die me al eerder in mijn nog jongere jaren bekend had gemaakt met het fenomeen techno, gaf me zijn exemplaar te leen. Nieuwsgierig zette ik het schijfje meteen op. Wat volgde was een vervreemdende ervaring. Nog niet eerder had ik muziek gehoord die puur elektronisch, ritmisch, maar ook subtiel melodieus was. En zo intens dat je er als het ware in mee werd getrokken. Meegesleurd naar de diepe krochten van de ziel van de maker. Of makers in dit geval. We hebben het hier over Autechre. Twee producers uit Engeland, Sean Booth en Rob Brown welteverstaan. Hun samenwerking begon al in 1987. En in 1991 brachten ze hun eerste 12" uit onder het alias Lego Feet. Twee jaar later was hun debuutalbum Incunabula een feit. Het album werd uitgebracht op het welbekende Warp label. Waarop onder andere ook Aphex Twin, Boards of Canada, Plaid en Clark muziek hebben uitgebracht.Mijn kennismaking met deze muziek was een echte 'eye-opener'. Als puber luisterde ik vrijwel alleen naar de hardcore van die tijd ('93/'97) en later vooral naar techno. Muziekstromingen die voornamelijk draaien om de kick en het ritme. Maar bovenal ook muziek die in een duidelijk hokje te plaatsen is. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Maar die bestempelden we in die tijd dan vaak als 'vage hardcore' of 'vage techno'. Dit was anders. Dit was muziek die gemaakt was zonder de begrenzingen van een genre. Later kwam ik er achter dat men dit ook wel IDM noemde, 'Intelligent Dance Music.' Een term waar ik eigenlijk zelf nooit iets mee gehad heb. Gelukkig geldt voor de beide heren van Autechre hetzelfde. Door de jaren heen zijn ze muziek blijven maken die eigenlijk nooit aansloot bij welk genre dan ook. In de loop van dit millennium werd het allemaal heel ritmisch en chaotisch, met als hoogtepunt hiervan het album Untilted in 2005. De laatste jaren keert ook de melodie weer terug. Hun laatste plaat Move Of Ten is een prettige combinatie van ritmische en melodieuze geluiden. Nog steeds puur elektronisch, diepzinnig en erg origineel.Wat Incunabula betreft is het in de loop der jaren voor mij een soundtrack voor de meest uiteenlopende momenten geweest (en is het nog steeds). De cd begint met een simpel geluidje en bouwt op naar een zweverig geheel. Ik kan uit ervaring spreken als ik zeg dat de intro en het eerste nummer perfect passen bij een strak blauwe lucht waarin af en toe een klein wit wolkje voorbij drijft. En een zonnetje dat op je hoofd brandt. Bronchus 2 is een nummer dat weer meer een winters gevoel geeft. Het roept visioenen op van een witte wereld. Zo nu en dan valt er een ijspegel of wordt de lading sneeuw een boomtak te zwaar. De heren maken doorgaans niet veel gebruik van voice-samples. Ik vermoed dat op dit album nog de meeste stemmen te horen zijn. Al dan niet verweven met de geluiden en ritmes. Het nummer Basscadet bevat een sample van een stem die zegt: 'don't have any idea about what's going on'. Hetgeen de nodige verwarring zaaide onder een aantal van mijn vrienden tijdens een paddotrip. Mijn persoonlijke favoriet van het album is Doctrine. Net als het begin van de cd is dit een nummer dat van een simpel geluidje groeit naar een zwevend geheel, met een prachtige melodielijn die me nog steeds weet te raken. Al met al luistert Incunabula weg als één geheel. Het is echt een reis die je maakt. Ik heb die reis nu al vele malen gemaakt. En als het dan blijft boeien heb je iets moois in handen denk ik.Twee keer heb ik ze live kunnen bewonderen. Daarvan was de eerste keer in Het Paard van Troje in Den Haag (2007) het meest indrukwekkend. Van iemand, die al eerder naar een optreden van ze geweest was in 'Het Paard', kreeg ik te horen dat toen het geluid bijzonder slecht was. Blijkbaar had het duo hier lering uitgetrokken. De dame bij de garderobe raadde eenieder oordopjes sterk aan. En dat was niet voor niets. Meerdere sub-woofers waren verspreid over de gehele ruimte en overal in de zaal werd je soms letterlijk weggeblazen door de bas. Een zeer lichamelijke beleving van geestelijk hoogstaande muziekkunst. Autechre betekent voor mij een onafhankelijke en originele manier van muziek maken met elektronica. Het maken van muziek omdat er iets in je zit dat er uit moet, om gewoon even weg te dromen, of om weggeblazen te worden. En dit alles ontdekte ik na het lenen van een cd. Hiervoor ben ik die vriend nog steeds dankbaar.