Zomertijd

Het weer nader verklaard



Zomertijd 2004 duurt lang

(links) De zomertijd begint tegenwoordig op de laatste zondag van maart en eindigt op de laatste zondag van oktober. In de nacht van zaterdag op zondag eind maart worden de klokken om 2 uur een uur vooruit gezet, dus van 2 naar 3 uur (ezelsbruggetje: in het VOORjaar gaat de klok een uur VOORuit). In 2004 begint de zomertijd op 28 maart en duurt deze tot en met 31 oktober, een zeer lange periode dus. Later dan deze einddatum is volgens de huidige regels niet mogelijk! De Ministerraad heeft besloten dat de zomertijd in elk geval tot en met 2006 in het laatste weekeinde van maart begint en eindigt in het laatste weekeinde van oktober.



Wanneer zomertijd?

Sinds 1996 begint de zomertijd op de laatste zondag van maart en eindigt op de laatste zondag van oktober. In de jaren 1916-1939 begon de zomertijd het vroegst op 26 maart (1922) en eindigde het laatst op 8 oktober (1922, 1933 en 1939). In de jaren 1977-1995 was 25 maart de vroegste datum (1984, 1990) en 1 oktober (1978 ) de laatste einddatum.

Zomertijd en dagelijkse gang

Door de zomertijd wordt het niet in het holst van de nacht licht. Een groot voordeel is ook dat we 's avonds een uur langer van daglicht kunnen profiteren. Zonder zomertijd zou het eind juni tegen half vier licht worden en tegen half tien 's avonds donker. Dankzij de zomertijd verschuift de daglichtperiode een uur.

Het weer stoort zich uiteraard niet aan de zomertijd, zodat ook de gemiddelde dagelijkse gang van weersverschijnselen een uur opschuift. Zo wordt de hoogste temperatuur van de dag meestal enkele uren na het middaguur bereikt. Door de zomertijd valt het warmste moment gemiddeld tussen 16 en 17 uur. De laagste temperatuur van het etmaal wordt door de zomertijd ook later bereikt, zodat de dag voor ons in het algemeen wat frisser begint met een grote kans op ochtendmist en mogelijk een ontregeling van het slaap/waak ritme.

Geschiedenis (zomer)tijdregelingen

In Nederland is de zomertijd in 1977, vanwege de oliecrisis, opnieuw ingevoerd; ook van 1916 tot 1945 was de zomertijd van kracht. Uitvinder is de Londense aannemer William Willett, die in 1907 op een pamflet schreef: "Gedurende de helft van het jaar schijnt de zon al een paar uur als wij nog liggen te slapen en gaat ze al onder als we thuiskomen van ons werk. Waarom zetten we de klok in die periode niet vooruit?" Volgens zijn becijferingen zou de natie tweeëneenhalfmiljoen elektriciteitskosten kunnen besparen. Zijn ideeën werden eerst belachelijk gemaakt maar twee jaar na het uitbreken van de eerste Wereldoorlog werd de zomertijd in de hele wereld geruisloos ingevoerd als besparende maatregel.

Tot begin de 20e eeuw had nagenoeg elke plaats in ons land zijn eigen tijd, omdat voor de tijdbepaling werd uitgegaan van de hoogste stand van de zon. Omdat de zon in het oosten opkomt en in het westen ondergaat werd de hoogste zonnestand in het oosten van ons land een kwartier eerder bereikt dan in het westen van het land.

De komst van de spoorwegen maakte invoering van een landelijke standaardtijd noodzakelijk. Van 1909 tot 16 mei 1940 kende Nederland de "Amsterdamse tijd", die 20 minuten voorliep op de West-Europese tijd (Greenwich Mean Time) en 40 minuten achter op de Midden-Europese Tijd. Dus 12:00 uur in Nederland was 11:40 in Londen en 12:40 in Berlijn.Overgang naar de huidige Middeneuropese Tijd vond plaats op 16 mei 1940: op bevel van de Duitse bezetters werd de klok toen één uur en 40 minuten vooruit gezet. Die zomertijd duurde ook gedurende de winters van 1941 en 1942. Pas in november 1942 werd de klok weer één uur teruggezet. In de jaren 1943-1945 gold alleen 's zomers de zomertijd, maar in 1946 werd deze voor een periode van ruim dertig jaar geheel afgeschaft. Voor de tijdrekening die we nu kennen is de aarde verdeeld in 24 zones, waarin een standaardtijd geldt. Als maatstaf (universele tijd) wordt de tijd van Greenwich in Engeland genomen. Nederland en het grootste deel van Europa liggen in de zone ten oosten daarvan, waarin het een uur later is dan in Greenwich, de Middeneuropese Tijd.

Bron; http://www.knmi.nl/voorl/nader/zomertijd.htm