Soms vraag ik mijzelf af.. En wil ik weten, hoe diep de haat werkelijk zit. En hoe sterk sta je zelf uiteindelijk in de schoenen.. Ken jij jezelf goed genoeg om te weten hoe je op bepaalde dingen reageert? En kun je alles aan..
Ik vertrek zaterdag om 19.00 uur naar Krakow, Polen. De volgende morgen kom ik om 10.30 uur aan. Na het inchecken ga ik op bed liggen, want ik ben niet lekker. ‘s Avonds loop ik naar het centrale plein van Krakow met zijn prachtige lakenhal en kerken. Ik besefte later pas dat dát het plein is wat ik graag had willen bezoeken in mijn vrije tijd in Polen. Ik ga vroeg naar bed en slaap als een blok.
Auschwitz. Oswiscim. Het is erg mistig, maar in ieder geval droog. Op de weg er naar toe neemt Magdalena, onze gids, me mee naar de ‘berg’ Wanda waar je uitkijkt over de stad. Ik keek omhoog en dacht nog bij mezelf: ‘Meen je dit?’ Niet zeuren, gewoon lopen! Gedurende de reis naar Auschwitz word ik zenuwachtig door de gedachte dat ik naar een concentratiekamp ga. De zon schijnt. Oswiscim is een stadje zoals zo velen. Er zijn gewone huizen, gewone mensen en supermarkten. En er is een hel genaamd Auschwitz. De weg er naar toe is een drukke weg met een garage van tweedehands auto’s en een grote parking met een eetkraampjes. Op de parking veel bussen en groepen. Mijn groep is onrustig en er wordt veel gelachen.
Met een akelig gevoel in de buik lopen we het kamp binnen. Even later sta ik onder de poort met ‘Arbeit macht frei’. Het walgelijke idee dat mensen, door deze leus, echt hard zouden gaan werken om hun vrijheid weer terug te kunnen krijgen die hun beloofd werd… maar nooit werd gegeven. Toeristen poseren met een brede lach voor een foto onder de poort. Er wordt lekker gegeten op de trappen van Mengele zijn experimenteerbarak. Beseffen deze mensen überhaupt waar ze zich bevinden? Ik kom op de executieplaats en in blok 11 terecht. Op de executieplaats staan twee galgen en een executiewand. Ik ben naast een galg en met mijn rug tegen de executiewand gaan staan om te kijken wat je ziet vlak voordat je sterft. Dat heeft een diepe impact. Mijn hart gaat sneller slaan. Ik word overstroomd door emoties. Je moet niet proberen dit te begrijpen. Dat gaat ook niet en het lijdt tot niets. Nu ik de werkelijkheid onder ogen zie kan ik me er geen voorstelling van maken.
Voordat de gidsen komen, eet ik wat in de ‘vreetschuur’ buiten het kamp. Het wordt al wat laat en ik vraag: ‘Hoe laat gaat het concentratiekamp dicht?’ Een belachelijke zin die de absurde situatie nogmaals benadrukt. Ik besluit dat dit de titel wordt van mijn verhaal. Met de gids ben ik door het hele kamp gelopen. Ik zwijg en luister. Dan kom ik bij het crematorium. Op de drempel van de gaskamer kom ik tot stilstand. Als vanzelf weigert mijn lijf om naar binnen te gaan misschien vanuit het besef wat zich daar heeft afgespeeld. Ik sta daar, op de plaats waar duizenden mannen, vrouwen en kinderen vergast zijn. En ik sta daar..! Ik neem een moment om bij mijn gedachten te blijven. Denken doen we in woorden en beelden. Die heb ik niet. Ik loop door om in het crematorium te komen. Ik denk aan de mensen die hier dierbaren hebben verloren. Een moment van nagedachtenis als compensatie voor al die mensen die ik niet heb gekend. Ik hoop dat ze me dit vergeven. Ik ga opnieuw de gaskamer in. En weer kom ik de drempel niet over. Ik sluit mijn ogen en neem de tijd om nu wel contact te maken. Ik stel me open en ze stellen me gerust. Het is gedaan en het kan niet ongedaan worden gemaakt. Het plaatst me ontzettend in het nu. Terug naar het hotel in de bus een cabaret DVD opgezet. Even voluit lachen helpt.
De volgende ochtend slaap ik uit, ontbijt op mijn elf en dertigste en daarna ga ik naar Birkenau. Het is koud en het regent. Goed weer voor een bezoek aan een concentratiekamp. In de uitkijkpost krijg ik in het Nederlands uitleg over het kamp en daarna krijg ik een rondleiding door het kamp. Een groot gedeelte van de barakken zijn afgebroken. Het besef is moeilijk.. Wij lopen naar binnen en er weer uit. Wij zijn vrij, weten niet beter. Hoeven er niet te overnachten. Waren deze mensen nog niet depressief, dan zouden ze het hierdoor wel geworden zijn. Stil. Dat werd ik er van, stil! Een gevoel van ongeloof, onwerkelijkheid ging er door me heen. Dat ik nu ergens sta waar vele massamoorden zijn gepleegd. En nu neem ik daar zelf, vrijwillig, een kijkje. Een kijkje in de wereld die Auschwitz heet.
Het verleden zit zo diep in je ziel, dat je daar niet van bevrijd kunt zijn. (Ruth Wallage-Binheim, Interview 1998) Sommige mensen komen dagelijks terug om bloemen neer te leggen. Ik heb het koud en ben erg nat maar ik klaag niet. Ik heb het recht niet. Na een paar uur rondgelopen te hebben gaan we terug naar de bus. Het is stil, erg stil. Deze dag was een retourtje naar de hel.
Later is het tijd om afscheid te nemen. Het is snel gegaan en het kost me nog even om alle emoties te verwerken. De terugreis is lang. Eenmaal thuis, weet ik dat ik sterker in mijn schoenen sta als voorheen. Nadenkend over de haat voor andere volkeren in de wereld. Haat is nóóit de juiste oplossing en van je vrijheid moet je genieten zolang je de mogelijkheid hebt, want vrijheid is echt iets waar je elke dag van moet genieten!
485 opmerkingen
Goede column vooral dat stukje dat er mensen zo ongenegeerd vrolijk staan te doen over dingen die daar gebeurd zijn/aanwezig zijn. Je hoeft er natuurlijk niet met een huilend gezicht rond te lopen, maar zoals jij zegt gewoon op een normale manier ermee omgaan...
Ik zou er ook graag ooit eens heen willen gaan, niet omdat ik het interessant vind hoe dat daar allemaal is gebeurd maar gewoon om het feit dat wat daar gebeurd is niet vergeten mag worden! want wat daar gebeurd is, gebeurt nog op veel plekken in de wereld, misschien niet in zo een grote schaal maar het gebeurt wel!
Ik zou er ook graag ooit eens heen willen gaan, niet omdat ik het interessant vind hoe dat daar allemaal is gebeurd maar gewoon om het feit dat wat daar gebeurd is niet vergeten mag worden! want wat daar gebeurd is, gebeurt nog op veel plekken in de wereld, misschien niet in zo een grote schaal maar het gebeurt wel!
Nathalie, mijn complimenten!
"Nu ik de werkelijkheid onder ogen zie kan ik me er geen voorstelling van maken." Erg mooi geschreven!
19 jaar he... En dan zo bewust bezig met alles, super
Ik snap je gevoel, dat anderen er niet zo mee bezig lijken te zijn zoals jij op dat moment daar mee bezig bent. Of sterker nog, er al lachend overheen lijken te walsen! Vergeet niet dat iedereen er anders mee omgaat en dat velen het juist moeilijk vinden om er zo mee bezig te zijn. Hoe jij er mee omgaat, vertelt veel over jouw manier van leven en hoe sterk je erin staat. Het is vaak onmacht dat schuilt onder die grote brede lach. Jij lijkt dan niet zo onmachtig als de anderen
Maar, je schrijft al: "Mijn groep is onrustig en er wordt veel gelachen". Ik denk dat je wel door hebt gehad dat het iedereen iets deed.
"Nu ik de werkelijkheid onder ogen zie kan ik me er geen voorstelling van maken." Erg mooi geschreven!
19 jaar he... En dan zo bewust bezig met alles, super
Ik snap je gevoel, dat anderen er niet zo mee bezig lijken te zijn zoals jij op dat moment daar mee bezig bent. Of sterker nog, er al lachend overheen lijken te walsen! Vergeet niet dat iedereen er anders mee omgaat en dat velen het juist moeilijk vinden om er zo mee bezig te zijn. Hoe jij er mee omgaat, vertelt veel over jouw manier van leven en hoe sterk je erin staat. Het is vaak onmacht dat schuilt onder die grote brede lach. Jij lijkt dan niet zo onmachtig als de anderen
Maar, je schrijft al: "Mijn groep is onrustig en er wordt veel gelachen". Ik denk dat je wel door hebt gehad dat het iedereen iets deed.
laatste aanpassing
lachen en onrustigheid zijn twee afleidingsmanoeuvres bij nervositeit, bijvoorbeeld door het niet helemaal op je gemak voelen. Iets wat ik me goed voor kan stellen bij een bezoek op een concentratiekamp.
Zie het als een goed teken dat velen van ons het zich niet voor kunnen stellen wat daar allemaal gebeurd is. Alles is relatief, en vergeleken met een concentratiekamp is bijna geen niets problematisch. Zoals aangehaald wordt vergeet je de koude als je 'ziet' wat er daar zich allemaal afgespeeld heeft. In deze column vergat ik na een paar regels de fouten in grammatica en tijd door de emotie die het stuk bevat!
Zie het als een goed teken dat velen van ons het zich niet voor kunnen stellen wat daar allemaal gebeurd is. Alles is relatief, en vergeleken met een concentratiekamp is bijna geen niets problematisch. Zoals aangehaald wordt vergeet je de koude als je 'ziet' wat er daar zich allemaal afgespeeld heeft. In deze column vergat ik na een paar regels de fouten in grammatica en tijd door de emotie die het stuk bevat!
te weinig?
Mijn complimenten Natje! Je zei tijdje terug volgens mij nog dat je idd bezig was met een column voor PF.. maar dat het iets 'heavy' zoals dit was.. Op zich ook wel interessant om er zo achter te komen dat jij hier ook mee bezig bent (geweest).. Desnoods wil ik er zo ook nog wel eens met je over praten, toch een onderwerp waar je niet zomaar over begint.
Mijn broer is er ook al eens geweest.. en op zich 'wil' ik er ook nog wel eens naar toe.. 'vroeger' heel vaak documentaires over WOII gekeken etc, en daarvan is dit toch echt wel het meest aangrijpend. Fabriek van de dood. Het tart de gedachten van elke mens met een gezond verstand, hoe zoiets ooit heeft kunnen plaatsvinden, op zo grote schaal. Manieren bedenken om zo efficïent mogelijk mensen om te brengen met zo min mogelijk 'afval'.. Meer luguber dan dit kan niet.
En tegelijkertijd is het ook onvoorstelbaar wat die miljoenen mensen hebben moeten doorstaan, de ellende, de hopeloosheid.. als ze überhaupt al wisten wat hen te wachten stond.
Dit zijn echt de uiterste extremen van de mens, samengevoegd op een terrein.
Mijn broer is er ook al eens geweest.. en op zich 'wil' ik er ook nog wel eens naar toe.. 'vroeger' heel vaak documentaires over WOII gekeken etc, en daarvan is dit toch echt wel het meest aangrijpend. Fabriek van de dood. Het tart de gedachten van elke mens met een gezond verstand, hoe zoiets ooit heeft kunnen plaatsvinden, op zo grote schaal. Manieren bedenken om zo efficïent mogelijk mensen om te brengen met zo min mogelijk 'afval'.. Meer luguber dan dit kan niet.
En tegelijkertijd is het ook onvoorstelbaar wat die miljoenen mensen hebben moeten doorstaan, de ellende, de hopeloosheid.. als ze überhaupt al wisten wat hen te wachten stond.
Dit zijn echt de uiterste extremen van de mens, samengevoegd op een terrein.
Kan me idd voorstellen dat zoiets je raakt en vele vragen op roept.
Maar dat van
hoe bedoel je?
Je vindt het uiterste van evil in zo'n kamp, maar wat met het andere uiterste? Lijkt me daar lastig om het toppunt van goedheid te vinden, dan moet je denk ik bij een weggeefwinkel zijn of bij Artsen zonder Grenzen ofzo
Maar dat van
Dit zijn echt de uiterste extremen van de mens, samengevoegd op een terrein.
hoe bedoel je?
Je vindt het uiterste van evil in zo'n kamp, maar wat met het andere uiterste? Lijkt me daar lastig om het toppunt van goedheid te vinden, dan moet je denk ik bij een weggeefwinkel zijn of bij Artsen zonder Grenzen ofzo
Oke, misschien beetje krom uitgedrukt.. maar doelde meer op de manier waarop t gedaan wordt.. de ene partij probeert zo hard mogelijk de mens uit te roeien, de andere partij zo goed en kwaad het kan om te overleven..
Al dan niet de mentaliteit; de meedogenloze harde gedachte om 'zomaar' zoveel mensen om te brengen, tegen de totale wanhoop van de mensen die er zaten opgesloten..
Nja, kan het steeds net niet helemaal goed verwoorden hoe ik t in mn gedachten heb zitten
Al dan niet de mentaliteit; de meedogenloze harde gedachte om 'zomaar' zoveel mensen om te brengen, tegen de totale wanhoop van de mensen die er zaten opgesloten..
Nja, kan het steeds net niet helemaal goed verwoorden hoe ik t in mn gedachten heb zitten
http://Eenmaal thuis, weet ik dat ik sterker in mijn schoenen sta als voorheen. Nadenkend over de haat voor andere volkeren in de wereld. Haat is nóóit de juiste oplossing en van je vrijheid moet je genieten zolang je de mogelijkheid hebt, want vrijheid is echt iets waar je elke dag van moet genieten!
laatste aanpassing
Heel erg netjes. Ik kreeg kippevel over mijn lichaam toen ik het las. Alsof ik het wel kon voelen. Zou er idd ook graag een keer heen willen, en dan vooral om te weten hoe het zou zijn als je daar bent. Helemaal gevangen en denkend dat je werkt om vrij te komen, maar eigelijk om dood te gaan... Verschrikkelijk...
Top collum!!! Maakt je weer bewust hoe makkelijk wij het hebben...
Top collum!!! Maakt je weer bewust hoe makkelijk wij het hebben...
Ken je gevoel.. Ben zelf ook naar Auschwitz geweest.. Is echt ongelooflijk die impact dat het heeft..
Ik kon overigens die gaskamers ook niet in, dat was me echt teveel van het 'goede'...
Ben ook naar andere concentratiekampen geweest, naar massagraven en dergelijke, maar niets maakte zo'n indruk als Auschwitz.. Vooral de gaten in de muren waarbij je gewoon wéét dat daar iemand is neergeschoten voor de ogen van z'n familie..
Verrekte goeie column
Ik kon overigens die gaskamers ook niet in, dat was me echt teveel van het 'goede'...
Ben ook naar andere concentratiekampen geweest, naar massagraven en dergelijke, maar niets maakte zo'n indruk als Auschwitz.. Vooral de gaten in de muren waarbij je gewoon wéét dat daar iemand is neergeschoten voor de ogen van z'n familie..
Verrekte goeie column
Erg mooi geschreven,
Nog nooit in Auswitch geweest, wel een keer in Belgie en in Praag(kan zo ff niet op de namen komen).
Ook een rondleiding gehad. We stonden in de martel kamer, zegt de gids tegen mij, op het geultje in de grond waar je nu op staat heeft het bloed gestroomd van de gemartelde
Schrik je wel even van..... de groep liep verder, heb daar zeker nog 5 minuten staan staren naar dat geultje in de grond. Ik kon het niet beseffen dat hier in deze kleine ruimte honderen, misschien wel duizenden mensen zijn gemarteld en dat ik op dat geultje stond waar HUN bloed doorheen heeft gestroomd.
Dan ga je toch wel ff nadenken over het leven en over hoe goed ik het eigenlijk allemaal heb.
Jammer genoeg is dit besef na een niet al te lange tijd weer weg en ga je weer lopen zeiken als je hamburger te koud is.........
Thats life I think!!
Nog nooit in Auswitch geweest, wel een keer in Belgie en in Praag(kan zo ff niet op de namen komen).
Ook een rondleiding gehad. We stonden in de martel kamer, zegt de gids tegen mij, op het geultje in de grond waar je nu op staat heeft het bloed gestroomd van de gemartelde
Schrik je wel even van..... de groep liep verder, heb daar zeker nog 5 minuten staan staren naar dat geultje in de grond. Ik kon het niet beseffen dat hier in deze kleine ruimte honderen, misschien wel duizenden mensen zijn gemarteld en dat ik op dat geultje stond waar HUN bloed doorheen heeft gestroomd.
Dan ga je toch wel ff nadenken over het leven en over hoe goed ik het eigenlijk allemaal heb.
Jammer genoeg is dit besef na een niet al te lange tijd weer weg en ga je weer lopen zeiken als je hamburger te koud is.........
Thats life I think!!
laatste aanpassing