De jongen van de slijterij

Ik help nog wel eens mee in de slijterij van mijn ouders. Misschien ken je de grappige film met Johnny Depp wel over het meisje van de chocolaterie, dat al haar klanten kennis laat maken met de geneugten van chocola en vervolgens een heel erg leuk en idyllisch Frans dorpje het genot van het leven laat zien. Toen ik enkele jaren geleden in de slijterij ging werken, wat voor mij vrij logisch was aangezien ik een zoon-moeder relatie met mijn baas heb, hoopte ik met diezelfde vrolijkheid mensen te kunnen verblijden met een heerlijk flesje wijn of het allernieuwste gerstenat. De realiteit is zoals altijd geen Johnny Depp-film. Begrijp me niet verkeerd; in de slijter bij u om de hoek komen veel echte wijnliefhebbers, bierkenners en mensen die een leuk cadeautje zoeken voor de Abraham of jarige in de familie. Maar als die de deur uit zijn worden ze vervangen door mensen waarvan je vaak uit de verste verte niet kunt zien wat er in hen schuilt. Soms duistere types. Allemaal mensen met een eigen verhaal. Soms voel ik me een praatpaal, een deskundige en een maatschappelijk werker in één.

Neem de pastoor die elke twee weken een fles cognac komt kopen. Of ik het in wil pakken, ‘want het is een cadeautje voor iemand anders.’ Of de Jonge Vader die met zijn zoontje van vier binnen komt en met twee blikjes bier de winkel weer uit loopt, zijn zoontje bijna vergetend. En dat drie keer op een dag. De man die op elke doordeweekse dag bij mij een flesje jenever komt halen voordat hij in zijn moestuin gaat werken. Zegeltjes spaart hij niet. Op zaterdag komt hij samen met zijn vrouw braaf een grote fles jenever kopen. Uiteraard spaart hij alleen op zaterdag zegeltjes. De man van Turkse afkomst die vier keer per week door de achterdeur binnenkomt, zo snel mogelijk vijftien blikjes bier in een tasje wil hebben en hem al gesmeerd is als ik het wisselgeld terug wil geven. De deftige vrouw met het opgestoken haar, de dure jas met nog duurdere schoenen, het beatrix-accent die minstens drie keer per week een zakflesje cognac komt kopen ‘voor in de soep.’ De mislukkelingen, de dronkaards, de werkelozen zonder toekomst. Alles komt bij mij binnenwandelen. Ik verstrek ze hun medicijn, zij geven mij geld en als een soort stilzwijgend pact knipogen we naar elkaar terwijl ik hun flesjes in vloeipapier rol. Het is mijn inkomen en hun pleziertje. Ik moet wel. Ik ben de jongen van de slijterij.

Zo kwam er bij mij elke koopavond een man zijn medicijnen halen. De man was gebroken. Hij was om de een of andere reden geroyeerd uit de Orde der Advocaten en zijn carrière was mislukt. Elke week kwam hij bij mij twee flessen wodka kopen. Liters. Hij kwam binnen, lachte even vriendelijk en ik wist wat hij nodig had. Zijn vaste recept. En hij had het echt nodig. Hij gaf mij zijn geld, ik gaf hem het enige lichtpuntje in zijn leven.De maandag erop kwam zijn moeder vertellen dat ze hem thuis gevonden had. Een overdosis slaappillen, vermengd met twee liter wodka was hem fataal geworden. Ze ging weer en op dat moment kwam de jonge vader weer binnen met zijn zoontje van vier. Ik keek naar de vader en naar het zoontje. De man keek glazig uit zijn ogen en zijn kind keek tegen hem op. Ik zei dat we geen bier meer hadden voor hem. De man haalde zijn schouders op en liep de winkel uit.En nog steeds, elke dag zie ik hoe de Jonge Vader met zijn twee blikjes bier voortaan uit de supermarkt naast onze winkel komt gelopen. Zijn zoontje achter hem aan. En als ik ’s avonds thuis kom, neem ik een ijskoude cola. Ik kan er niks aan doen. Ik ben de jongen van de slijterij.